برج چهل دختران استان سمنان
جاذبه های گردشگری شهر های مختلف جهان از جمله شهری قدیمی ایران، مانند حلقه های گمشده و دور افتاده از هم پراکنده اند، گاهی در نزدیکی یکدیگر تصویری از تاریخ یک کشور را تکمیل می کنند و گاهی این حلقه های جدا افتاده هرگز به زنجیری متصل تبدیل نمی شوند و به تنهایی دارای هویتی مشخص خواهند بود. اما برای گردشگرانی که در مسیر سفرهایشان با بنا ها، آثار و نشانه های تاریخی مختلف رو به رو می شوند بسیاری از این آثار نزدیک بهم و دارای یک داستان تاریخی باشند و این جذابیت سفر و دیدن جاذبه های تاریخی را بیشتر می کند، به همین خاطر سفر مانند سریالی ناتمام همیشه با شماست تا حلقه های بسیار متعدد و متنوع این زنجیر تاریخی را در کنار هم قرار دهید و از کنار هم دیدن آنها لذت سفرتان بیشتر و بیشتر شود.
از این رو، برای جذابیت سفرمان در شهر سمنان می خواهیم به یکی از آثار تاریخی و کهنی برویم که افسانه و روایت های محلی تنیده در تاریخ این بنا، ما را با داستانی تاریخی رو به رو می کنند، داستانی روایت گر بخش بسیار کوچکی از تاریخی است که بر این سرزمین رفته است. برج چهل دختران در شهر سمنان مقصد بعدی ما در 2safar است.
باستان شناسان و کاوشگران بر اساس تحقیقات و بررسی های صورت گرفته این اثر تاریخی را متعلق به دوران سلجوقیان می دانند، بنای نیمه مخروبه و خشتی، که به برج چهل دختران شهرت دارد، پیش از آنکه به روایت های محلی و افسانه مانند این بنا بپردازیم، ابتدا تصویری واقعی از بنای تاریخی ارائه می دهیم. بنای برج را به صورت سازه ای 8 ضلعی ساخته اند، سازه ای که هر کدام از اضلاع در قسمت بیرونی در حدود 4 و نیم متر است و این اندازه در قسمت داخلی ضلع ها نزدیم به 3 متر می رسد، همچنین ضخامت دیوار های اطراف برج هم که با گل و خشت ساخته شده اند، در حدود 50 تا 60 سانتیمتر می باشند. ارتفاع این برج هم به دلیل تخریب و ویرانی بخش هایی از این برج باید گفت در حدود 10 تا 12 متر است، که در قسمت های سالم و کمتر آسیب دیده ی برج ارتفاع در حدود 12 متر می باشد.
از سوی دیگر، بر اساس شواهد موجود در خصوص شکل و ساختار سازه، باید سقف این برج مخروطی شکل بوده باشد، هر چند در گذشته نچندان دور سقف مخروطی شکل اش پابر جا بوده و به صورت بخشی از هویت این بنای تاریخی از قسمت های مختلف شهر قابل مشاهده بوده است. این برح تاریخی و اثری دیدنی که به عنوان یکی از پر راز ترین جاذبه های تاریخی سمنان می توان آن را نام گذاری کرد، در خیابان حکیم الهی این شهر واقع شده و به عنوان یکی از آثار ملی ایران شناخته شده است، خیابان حکیم الهی و برج چهل دختران در یکی از قدیمی ترین محله سمنان قرار دارند، محله ای داستان تاریخی و افسانه ای این بنای تاریخی را جذاب تر می کند، گردشگران برای دیدن این برج باید خود را به محله کوشمغان برسانند تا در کنار دیدن اثری تاریخی و جذاب ، شنونده ی داستان و روایت تاریخی این بنای قدیمی باشند. با ما در ادامه این سفر همراه باشید.
در ادامه ی آشنایی با برج چهل دختران به سراغ داستان ها و حکایت های بومی و محلی می رویم، که جذابیت حضور در این مکان را بیشتر می کند، در واقع ، در کنار جذابیت های سازه ی تاریخی این بنا، که یکی از آثار تاریخی مهم در شهر سمنان به شمار می رود، نام و قصه ی این بنای تاریخی برای گردشگران چنان جذابیتی دارد، که حتی شکل، ساختار و جزئیات خود بنا را هم تحت تاثیر خود قرار می دهد و گردشگران مشتاقانه به دیدن برجی می روند، که با نام چهل دختران در لایه هایی از ابهام پیچیده شده است.
مردم محلی سمنان به ویژه زن های قدیمی بر این باورند، که دختران دم بخت و آماده ازدواج برای باز شدن بخت شان باید به داخل این برج خشتی بروند و سه یا هفت سنگ را از داخل برج به سمت بیرون پرتاب کنند، اگر در این کار موفق شوند، آنها مسیر ازدواج را طی کرده و همان سال به خانه ی شوهر خواهند رفت و گرنه اگر حتی یکی از سنگ ها به بیرون نرود، کار ازدواج به سال دیگر می کشد. این داستان در لایه هایی از باور های سنتی و خرافاتی قدیمی رایج در شهر سمنان، بسیاری از افراد را به خود مشغول می کرد، امری که به نظر می رسد امروزه بیشتر یک طنز و سرگرمی است که دیگر جایگاهی در میان مردم سمنان ندارد، هرچند ، در دنیای امروز و با توجه طی کردم سه دهه از قرن بیست و یکم، خرافات همچنان بخشی از زندگی بسیاری از افراد را در بر می گیرد، اما بدون شک برای گردشگرانی که به این شهر آمده اند، این برج و آن داستان تنیده شده در خرافات اش، جذابیت تفریحی خوبی خواهد بود.
البته این داستان محلی از آن جا نشات می گیرد که گفته می شود این برج توسط چهل دختر تارک دنیا ساخته می شود و این قصه ها و داستان ها هم به همین خاطر، بافته و ساخته شده اند، اما این تمام ماجرا نیست، در کنار این داستان های محلی تا حدودی خرافی، بسیاری از کارشناسان تاریخی بر این باورند که این برجی اثری متعلق به دوران پیش از اسلام است، که در دوران سلجوقی مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. بر اساس این نظر، برج چهل دختران، بر روی آتشکده بنایی شده و اگر این بنا آتشکده نبوده باشد، یک مکان مقدس برای زردتشتیان به شمار می رفته، که مغان و روحانیون زردتشتی در کنار این برج ساکن بوده اند. حتی برای تاکید بیشتر بر این فرضیه، به محل و نام محله ی این برج اشاره می شود، که کوشمغان نامیده می شود. هنگامی که گردشگران در کنار این برج قرار می گیرند، در کنار تکرار آن داستان و روایت خرافی از برج چهل دختران، قدمت دیرینگی تاریخی این بنای باستانی برای گردشگران جذابیت بسیاری خواهد داشت.
ایستادن در کنار چنین بنا هایی با داستان ها و روایت ها متعدد، بدون شک یکی از جذابیت های سفر خواهد بود، جذابیتی که بازی زمان را بهتر می توان درک کرد و زندگی و تمام شادی ها و غم هایش را می توان راحت تر گرفت، ساده تر گذراند و بیشتر سفر کرد.