جاذبه های گردشگری ایران - مسجد سردار ارومیه آذربایجان غربی
هر دوره از تاریخ در بردارنده ی ویژگی ها و خصوصیاتی است که می توان برخی از نمود های فرهنگی و هنری اش را در میان بنا ها و آثار باقی مانده از آن دوره ی تاریخی مشاهده نمود، عصر قاجاریه را می توان آخرین حضور پررنگ المان های سنتی پر نقش ایرانی در معماری دانست ، که با به روی کار آمدن خاندان پهلوی و تلاش های آنان برای مدرن سازی نمود های ظاهری، کم رنگ و کم رنگ شد. از این رو، جدا از چرایی ها و رخ داد های تلخ و شیرین تاریخی در آن برهه، نمود های معماری ایرانی بازمانده از دوران قاجار همچنان باوقار و زیبا مورد توجه هستند و در شهر های مختلف ایران می توان نمونه های فاخری از آن دوره ی تاریخی را مشاهده کرد.
در شهر ارومیه ها هم به واسطه ی جایگاه تاریخی اش، بنا های مختلفی از دوران قاجار برجای مانده که یکی از خاص ترین آنها می تواند، مسجد سردار باشد، مسجدی با ظاهری متفاوت و خاص که برای گردشگران تماشایی و جذاب خواهد بود. در عصر قاجار مذهب یکی از ارکان اساسی هویت اجتماعی مردم بود و حکومت هم پیرو چنین رویکردی در همراهی با اقشار مذهبی جامعه و همچنین به واسطه ی ارادت شخصی شان، بنا های مذهبی بسیاری را بنا کردند، مساجد هم یکی از مهمترین ارکان مذهبی مسلمانان به شمار می رود و به همین خاطر انواع مختلفی از سبک های گوناگون مساجد را می توان در این دوره ی تاریخی مشاهده کرد.
مسجد سردار نمود دیگری از معماری ایرانی است، با همان المان های پر تکرار و هنرمندانه که برخی از آنها در دوره ی قاجار بیشتر بکار گرفته می شدند. از این رو، گردشگران در مسجد سردار شهر ارومیه دیگر شاهد مسجدی بر اساس سبک ایوانی نیست، ایوان اصلی مسجد در سردر ورودی مسجد قرار گرفته و ساختار این بر اساس شکل گیری شبستان های بزرگ و کوچک اش، بنا شده اند. گردشگران در بدو ورود به مسجد سردار به سردری فاخر، زیبا و هنرمندانه رو به رو هستند، که با کاشی کاری های هفت رنگ و آجر کاری زیبا، ظاهری بسیار زیبا دارد، البته در سال های 1331 در مرمت این بنا، برج ساعتی هم در بالای این سردر با همان سبک کاشی و حفظ هویت بنا، گذاشته شد، که به همین خاطر این مسجد را ساعتلو نیز می نامند، شبستان بزرگ مسجد نیز عرصه هنرنمایی معماران و استاد کاران هنرمندی است، که در یک پلان مستطیلی، ستون ها و سرستون های زیبایی را با طاق هایی دلنشین به هم متصل کرده اند و هنر ایرانی را به رخ کشیده اند. شبستان دیگر مسجد هم در مقیاسی کوچک تر طراحی و ساخته شده است، کاشی هفت رنگ، مقرنس کاری های بی نقص، ازاره های زیبا، آجر چینی ها هنرمندانه و گچ کاری های استادانه هر کدام بخش های مختلف و قسمت های گوناگونی از مسجد را آراسته و در شکل گیری این بنای تاریخی مورد استفاده قرار گرفته اند.
این مسجد تاریخی در خیابان امام خمینی و جسبیده بازار قدیمی ارومیه و راسته غلام خان قرار دارد، بر اساس اطلاعات موجود، بنای اصلی مسجد توسط عبدالصمد خان در دوران قاجار ساخته می شود و اما مرمت اصلی بنا را عظیم السلطنه سردار انجام می دهد و به همین خاطر نام مسجد نیز بر گرفته از اوست و امروزه این بنا یکی از جاذبه های تاریخی و گردشگری شهر ارومیه به شمار می آید.
