مسجد جامع یزد

هنگام سفر به شهر یزد گردشگران شهری خشتی را متصور می شوند ، این تصور پر بی راه نیست اما گردشگران در این سفر باید خود را آماده ی دیدن خوش ذوق ترین و در عین حال کاربلد ترین شکل معماری در دل کویر کنند.

شاید انتخاب مسجد جامع یزد به عنوان اولین مکان برای بازدید گردشگران سوپرایز خوبی باشد، بنایی کهن ، با وقار ، زیبا و در نهایت هنر خوش ساخت، این اثر تاریخی در دوران مختلف دست خوش تغییرات زیادی شده و در گوشه و کنار این بنای با شکوه می توان آثاری از دوران های تاریخی گوناگون را دید.

براساس گفته ی مورخان پایه های مسجد و محل قرار گیریش به دوران ساسانیان و آتشکده قدیمی در این محل باز می گردد و اولین ساخت و طرح مسجد هم به دوران عمرولیث صفاری (اولین حکومت ایرانی پس از اسلام) در سده ی سوم هجری قدیمی است، که مسجدی تحت عنوان مسجد جامع عتیق با شکل و شمایلی شبستانی به وجود آورد.

اما این مسجد در ابتدای تغییرات و نوسازی ها بود، مسجد جامع قدیم در قسمت غربی مسجد جامع با یک ایوان و گنبد خانه در سده ی پنجم هجری قمری به این مجموعه اضافه شد و در دوران بعد هم مسجد سومی در کنار این بنا ها مشتمل بر یک صحن کوچک، گنبد خانه و یک ایوانه بزرگ ساخته شد.

مسجد جامع یزد کلکسیونی از تلاش های پراکنده برای شکل دادن به مسجدی باشکوه و مزین به هنر های معماری است و در واقع تلاش برای حضور در کنار اثری ماندگار محسوب می شود ، که امروزه ما از نام هایی چون عمرولیث، سید رکن الدین نظام الحسینی، شرف الدین علی یزدی، امیر تیمور، شاهرخ تیمور و خاندان هایی چون سلجوقی، ایلخانی ، صفوی، قاجار و تیموری با تمام جلال و جبروت روزگار شان در سایه ی این بنا نام می بریم.

مسجد جامع یزد به سبک معماری ایرانی- مغولی (سبک غالب در این اثر )شکل گرفته و در دوران قاجار بخش هایی از این مجموعه تخریب و ساختار مسجد همراه باتغییراتی مورد بازسازی قرار گرفت. مسجد جامع یزد امروزه شامل یک ایوان مرتفع، دو شبستان، دو گرم خانه در قسمت های غربی و شرقی است. اما از جاذبه های خاص این مسجد باید به مناره ها و گنبد دو پوسته ای اش اشاره کرد.

گنبد این مسجد دارای دو پوسته ی متصل است که پوسته ی داخلی متناسب طراحی داخلی شکل گرفته و پوسته ی خارجی هم متناسب با اقتضائات بیرونی مسجد است و در نهایت هنر و زیبایی کاشی کاری و معرق شده اند.

مناره های مسجد جامع یزد هم با ارتفاعی در حدود 50 متر و در قطری 8 متری از بلند ترین مناره های مساجد دنیا به شمار می آید و در نوع خود اثر بی نظیر، پر صلابت و منحصر به فرد است. سردر و ورودی مسجد هم، که مناره های بر روی آنها قرار گرفته اند، در نهایت ظرافت و هنرمندی تمام ،کاشی کاری و مقرنس شده است و مانند صحنه ایی جادویی پذیرای گردشگران این مسجد تاریخی است.

گردشگران در این بنا کاشی کاری های زیبا، معرق کاری های باشکوه، مقرنس های بی نقص، خطاطی های باوقاری را خواهند دید و همچنین می توانند در این اثر تاریخی مجموعه ی وزین و پر پیمانه ایی از هنر، ذوق، تاریخ و بخشی از هویت ایران را نظاره گر باشند.