پارک ائل گلی تبریز
برخی از مفاهیم در شهر های امروزی، مفاهیمی مدرن هستند که در شکل و ساختار مدرنشان معنا پیدا می کنند. این چنین مفاهیمی در شهر های قدیمی و بنام ایران هم به چشم می خورد و دارای قدمتی تاریخی می باشند اما کاربرد مدرن آنها در دنیای گذشته دارای تفاوت هایی است و هرچند شباهت هایی در کاربرد عمومی و تفریحی آنها وجود دارد.
شهر تبریز به عنوان یکی از شهر های قدیمی و مهم ایران ، دارای توسعه شهری بسیار مطلوبی است و عناصر مختلفی از مدرنیزاسیون شهری در شهر تبریز به عنوان یکی از شهر های نمونه ی ایران صورت گرفته و تبریز را به شهری زیبا، مدرن و در عین حال با هویت بدل کرده است.
یکی از مفاهیم مدرن در توسعه شهری ایجاد فضای سبز و امکان تفریحی برای شهروندان است که تحت عنوان پارک شکل و شمایل مشخص به خود گرفته و دارای هویت هایی تعیین شده و مشخص شده ای می باشد، اما برخی از پارک ها در شهر های قدیمی ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی و شکل و ساختار محیطی شان از گذشته به عنوان بخش از امکان عمومی و یا خصوصی شهر های مورد استفاده مردم قرار می گرفتند و تنها شکل استفاده آن در دنیای امروز تغییر کرده است، چرا که در قدیم هم این اماکن بخشی از مکان های تفریحی مردم به شمار می رفته اند.
پارک ایل گلی در جنوب شرقی شهر تبریز یکی از همین نمونه های زیباست. این پارک که در 8 کیلومتری مرکز شهر قرار دارد، یکی از جاذبه های اصلی گردشگری و تفریحی مردم تبریز به شمار می رود و حتی می توان به عنوان یکی از نماد های گردشگری شهر تبریز از این مکان زیبا یاد کرد.
ایل گلی نامی است که پس از انقلاب اسلامی و به دلیل تعارض با نام شاه بر این مکان اطلاق شده و پیش از این در دوران پهلوی، قاجار، صفویه و در دوران آق قویونلوها با شاه گلی شناخته می شده است. اما گول یا همان گل در زبان آذری به معنی استخر است و شاه هم در معنای بزرگ و وسیع به واژه ی گول اضافه می شد و به معنی شاه در معنای عام آن نبود اما پس از سرنگونی رژیم شاهنشاهی در ایران واژه ی شاه از اسم این مکان حذف شد و کلمه ایل یا ائل به معنی مردم به این اسم اضافه شد و امروزه بیشتر مردم و گردشگران این پارک را با نام ایل گلی می شناسند.
اما استخر ایل گلی به دوران آق قویونلوها باز می گردد که در آن دوره برای تامین منبع ذخیره ی آب (همان طور که در برخی از شهر های روسیه شاهد آن هستیم و استخر هایی در برخی از مناطق محل تامین آب منطقه بودند) مناطق شرقی تبریز اقدام به ساخت این استخر می کنند. در دروان صفویه شکل و شمایل این استخر از حالت ابتدائی و استخر مانندش خارج و دور آن دیوار کشی می شود ، در دوره های بعد هم فضای سبز، درخت کاری و کشیدن جاده این مکان را به یکی از مکان های تفریحی در شهر تبریز تبدیل کرد، در ادامه در سایت 2safar بیشتر با این پارک زیبا آشنا خواهید شد.
در ادامه معرفی پارک ائل گلی تبریز تا روند محصور شدن منبع آب ساخته شده در دوران آق قویونلوها پیش رفتیم و همچنین گفته شد که در دوران صفویه به دلیل اهمیت و جایگاه تبریز برای خاندان صفوی، حکمرانان صفوی شن ها دور استخر را به دیواره های سنگی تبدیل کردند و به مرور زمان جاده ای تا کنار استخر کشیده شد و درخت تبریزی و انواع مختلفی از درخت ها، گل و گیاه نیز به مناطق اطراف این استخر اضافه شد.
از این رو، می توان پارک ائل گلی را نخستین نسل پارک و محل تفرج و تفریح مردم و دیگر اقشار جامعه تبریز دانست، که به مرور زمان هویت این بخش از شهر پررنگ و پرنگ تر می شد. یکی از بخش های قدیمی و جدا نشدنی ائل گلی عمارت ائل گلی است، که در ابتدا ساختمان خشتیِ یک طبقه ای بود که از طریق یک مسیر به کناره ی استخر دسترسی داشت و در وسط استخر قرار می گرفت. این ساختمان خشتی در دوران صفویه و قاجار مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت و تا اواخر دهه 1340 وجود داشت.
در دوران قاجاریه به دلیل جایگاه سیاسی شهر تبریز و ولیعهد نشین بودنش، اهمیت شهر فزونی یافت و پارک ائل گلی هم یکی از بخش های مهم و از تفرج گاه های اصلی شهر تبریز به شمار می رفت و به واقع می توان گفت هویت امروزی این پارک در دوران قاجار شکل گرفت و در عصر پهلوی با شروع روند مدرن سازی شهر های ایران ، تبریز پیش قراول تحول شهری شد، که نمونه بارز آن را هم می توان در ائل گلی مشاهده کرد. عمارت شاه گلی یا همان کاخ ائل گلی، ساختمانی خشتی بود که در سال 1346 توسط شهرداری تبریز تخریب شد و عمارتی جدید با بنایی زیبا و هشت ضلعی در دو طبقه در مکان قبلی عمارت قدیمی ساخته شد و این بنا امروزه به عنوان یکی از اماکن زیبای پارک ائل گلی شناخته می شود و پذیرای مردم و گردشگران است.
اما پارک ائل گلی امروزه به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری تبریز دارای امکانات و تفریحات بسیاری است گردشگران علاوه بر استفاده از فضای سبز بسیار زیبای پارک و می توانند در محیط آرام و چشم نواز کناره استخر قدم بزنند و از رستوران و کافی شاپ عمارت ائل گلی و دیگر بخش های پارک لذت ببرند.
عکاسی و گرفتن عکس های خاطره انگیز و دیدنی نیز با توجه به بخش های زیبای پارک از دیگر فعالیت های گردشگران و شهروندان تبریزی در ائل گلی محسوب می شود. همچنین می توان به قایقرانی در ائل گلی، دوچرخه سواری، کالسکه سورای، شهر بازی، گلف(مینی گلف)، اسکیت، بیلیارد، استخر و بخش های تفریحی و بازی های گروهی و فردی بسیاری اشاره کرد.
بدون شک پارک ائل گلی تبریز یکی از مجموعه تفریحی بسیار مفرح، لذت بخش و در عین حال تاریخی شهر تبریز است و گردشگران در این مکان اوقات لذت بخشی را در کنار خانواده و همسفرانشان تجربه خواهند کرد و خاطرات و عکس های به یادماندیِ بسیاری را در ائل گلی ثبت می کنند.