کلیسای مریم مقدس اردبیل

جاذبه های گردشگری ایران - کلیسای مریم مقدس اردبیل

ایران در طول تاریخ همواره در مسیر رخداد های مهم بوده و مهمترین این رخ داد ها برخورد عقاید و ادیان گوناکون بوده است، به طوری که در این سرزمین می توان آثار و نشانه های گوناگونی از ادیان مهم تاریخ را مشاهده کرد. یکی از باور های دیدنی رایج در جهان دین مسیحیت است که اولین تقابل دیدنی و عقیدتی را در ایران با زردتشتیان داشت. با افزایش حضور مسیحیت در شمال غرب ایران امروز و درست در قفقاز و غرب ایران یعنی بین النهرین، تقابل سیاسی میان ساسانیان و رومیان در شکل و ساختار مذهبی هم ادامه داشت، بگونه ای برخلاف حقیقت نهفته در ادیان، تقابل سیاسی ساسانیان و رومیان به شکل تقابل دیدنی زردتشتی و مسیحی نمود پیدا می کرد. با این حال، ایران همواره یکی از مهمترین مناطقی است که ادیان و مذاهب مختلف در آن دارای دیرینگی تاریخی هستند.

در شهر اردبیل هم این دیرینگی حضور مسیحیان به دوران ساسانی و حضور مبلغان مسیحی در این شهر باز می گردد، با حمله اعراب به ایران به گسترش اسلام در این منطقه اندک مسیحیان ایرانی در نقاط مختلفی از ایران وجود داشتند و بخشی از تاریخ و هویت این سرزمین را بخ خود اختصاص دادند. در شهر اردبیل به استثنای قرن نوزدهم میلادی، مسیحیان ارامنه ی ایرانی در این شهر سکونت نکردند و تنها در یک دوره ی تاریخی بخشی از ارامنه ی تبریز به اردبیل مهارجت کردند و با شروع قرن بیستم نیز به تهران و باز به تبریز رفتند. اما بنای در خلال آن دوره ی تاریخی در اردبیل ساخته شد، که امروزه یکی از جاذبه های تاریخی و گردشگری این شهر به شمار می آید و به عنوان یکی از آثار تاریخی ارامنه بخشی از هویت آنان به شمار می آید.

بر اساس اطلاعات موجود کلیسای مریم مقدس شهر اردبیل که امروزه بنایی قدیمی است و پس از سالها با حضور گردشگران بار دیگر پذیرای مردم است. این کلیسا در سال 1876 میلادی توسط ارامنه مهاجر شهر تبریز در اردبیل ساخته می شود. چنان چه پیداست،خانواده ی میرزائیان، گالوست میرزائیان، بانی ساخت کلیسای مریم مقدس می شوند و خاچاطور شهبازیان، از معماری ارامنه، این کلیسا را بنا می کند.

ساختار کلیسای مریم مقدس در پلانی مستطیل شکل بنا شده است و در ساخت از آجر استفاده کرده اند. المان های معماری این بنا تلفیقی از معماری ایرانی و ارمنی است و گردشگران در این بنای تاریخی می توانند، طاق نما های داخلی کلیسا را در کنار ستون های مربعی ساخته شده در داخل کلیسا مشاهده نمایند. طاق نما ها و تزئینات بکار رفته در آن بیشتر رنگ و بویی ایرانی دارند، و نقاشی های محراب کلیسا هم برگرفته از باور های مسیحی کشیده شده است. این کلیسا یکی از نمود های فرهنگ متکثر ایرانی است و گردشگران می توانند زندگی تاریخی و هویت های متنوع این سرزمین تاریخی را در میان ستون های، پنجره ها و درب های چوبی و نقاشی های محراب و طاق نما های زیبای این کلیسا مشاهده کنند.

کلیسای مریم مقدس سالها متروکه ای بیش نبود و پس از آخرین مراسم مذهبی برگزار شده در این کلیسا در سال 1323 هجری شمسی و مهاجرت ارامنه ی اردبیل از این شهر به متروکه ای خاموش تبدیل شده بود. اما در اوایل دهه ی 70 هجری شمسی شورای خلیفه گری ارامنه ایران تصمیم به واگذاری بنا به سازمان نیراث فرهنگی شد که یک انتخاب درست به جا به شمار می آید و امروزه گردشگران می توانند علاوه بر بازدید از بنایی تاریخی آثار و نشانه های از فرهنگ و هویتی ارامنه ایرانی را نیز مشاهده نمایند.