گوردخمه ی صحنه کرمانشاه

جاذبه های گردشگری ایران - گوردخمه ی صحنه کرمانشاه

طیف وسیعی از جاذبه های گردشگری کرمانشاه را آثار باستانی و بقایای تاریخی تشکیل می دهد، که نشان از قدمت و دیرینگی این منطقه دارد، از سوی دیگر، پیش تر در معرفی جاذبه های گردشگری کرمانشاه به گوردخمه های اسحاق وند، گوردخمه سرخ وند و گوردخمه ی برناناج اشاره کردیم و از زوایای مختلف با این آثار باستانی آشنا شدیم. امروز با یکی دیگر از گوردخمه های موجود در کرمانشاه آشنا خواهیم شد.

این گوردخمه هم در منطقه ای نزدیک به گوردخمه های قبلی است که برایتان شرح دادیم، اما این بار این اثر باستانی در نزدیکی شهر صحنه قرار دارد، شهری که در مسیر جاده ی همدان و کرمانشاه قرار گرفته و فاصله ای در حدود 70 کیلومتر با کرمانشاه دارد. برای عزیمت به این اثر تاریخی باید ابتدا به شهر صحنه بروید و پس از آن راهی کوه شوق علی شوید، بهترین راهنما برای شما آدرس گرفتن از مردم محلی است، البته به طور تقریبی این کوه در شمال شهر صحنه قرار دارد و رود دربند صحنه هم در سمت راست آن جاری است.

از این رو، مردم محلی این گوردخمه را به واسطه ی مجاورت با دربند (سراب دربند یکی از مناطق سرسبز و از مکان تفریحی استان کرمانشاه به شمار می آید که مورد توجه مردم نواحی مختلف در استان کرمانشاه می باشد) گور دخمه ی دربند هم می نامند، البته به دلیل وجود مثل ها و داستان های محلی رایج در نواحی کرمانشاه بخصوص نواحی همجوار بیستون، داستان شیرین و فرهادِ نظامی گنجوی، از محبوبیت بالای برخوردار است و عده ای این اثر باستانی را قبر کیکاوس و گور شیرین و فرهاد می دانند.

اما براساس نظر باستان شناسان، گوردخمه ی صحنه اثری متعلق به دوران مادی است و یکی از نادر ترین نمونه های گوردخمه در ایران به شمار می آِید. این گوردخمه به صورت دوطبقه ساخته شده و در ارتفاعی در حدود 50 متری از سطح رودخانه ی مجاورش ساخته شده است. سازندگان این اثر باستانی، محیطی در حدود 14 متر طول را در 11 متر ارتفاع از دل کوه تراشیده اند و دخمه ای بزرگ در دل آن بیرون آورده اند.در گاه ورودی دخمه در میان قاب بزرگ پیرامونش قابل مشاهده است، دریچه ی گوردخمه ی طوری قرار گرفته که انگار ایوانی هم در مقابلش ساخته شده است و در دو طرف ایوان هم ستون های سنگی تراشیده شده ای وجود داشته است.

با توجه به آثار برجای مانده، در بالای ورودی گوردخمه بقایای خوشیدی بالدار وجود دارد ، که خبر از جایگاه و اهمیت این گوردخمه می دهد. اما در دررون گوردخمه یا بهتر بگوییم، آرامگاه باستانی، اتاقی قرار دارد که سکوهای در سه طرف آن ساخته شده و بر روی هر سکو یک گور با طول و عرض مشخص قرار دارد. بین سکو های دریچه ای است که به طبقه ی زیرین گوردخمه راه دارد و در آنجه هم یک گور در داخل سنگ قرار داده شده است. این گوردخمه بیشتر به یک آرامگاه شبیه است، که متاسفانه بخش های بیرونی آن به شدت تخریب شده و نمای این گوردخمه از جمله ستون و نشان خورشیدی با شکیک توپ روسی توسط نیرو های روسی در این منطقه آسیب دیده اند. بنا به گفته بسیاری نیرو های روسی به منظور کشف گنج و آثار باستانی موجود در آن، اقدام به شلکیک توپ به دریچه ورودی این دخمه کردند و متاسفانه ستون های سنگی و بخش های وسیعی از حکاکی های این اثر باستانی از میان رفت و قسمت های زیادی هویت این اثر باستانی تخریب شد.