بمبئی شهری بزرگ با تاریخی پر از آثار و بنا هایی است که برای گردشگران جذابیت های فراوانی را به دنبال دارد، در این شهر از جاذبه های و اثار تاریخی و باستانی گرفته تا مناطق طبیعی و بکر بسیاری را با هم دیدیم و با آنها آشنا شدیم، این بار در 2safar می خواهیم به یکی از مجموعه های معاصری برویم که می توان آن اثری فاخر و جاذبه ای دیدنی برای شناخت بهتر هندوستان دانست، مجموعه ای که در سال 1972 به یاد اولین نخست وزیر هندوستان جواهر لعل نهرو تاسیس شد، این مجموعه که با نام مرکز نهرو شناخته می شود، شامل بخش های و قسمت های مختلفی است که هر کدام در نوع برای بازدید کنندگانش جذابیت بسیاری خواهد داشت.
در سال 1972 فردی به نام راجنی پاتل اقدام به تاسیس مرکزی تحت عنوان مرکز نهرو کرد، جواهر لعل نهرو، اولین نخست وزیر هند پس از استقلال این کشور در سال 1947 میلادی شد، نهرو از رهبران جنبش استقلال و کنگره ی ملی هند بود. بسیاری او را با نام پاندیت می شناختند، اسمی که به معنای معلم بود. جواهر لعل نهرو یکی از نماد های کشور هندوستان به شمار می آید که به عنوان رهبر جنبش عدم تعهد از چهره های شناخته شده ی دنیا بود. از این رو، بسیاری او را تنها یک سیاستمدار نمی دانستند و عقاید و افکار او را در جهت توسعه و پیشرفت جامعه هند لازم و ضروری می دانند. به همین خاطر راجنی پاتل در ساخت مرکز نهرو به دنبال ترویج و انتقال ارزش هایی است که نهرو را رهبر آن می دانست.
برای رفتن به این مرکز فرهنگی می توانید با استفاده از تاکسی و اتوبوس خود را به منطقه ی جنوب غرب بمبئی برسانید، در این قسمت از شهر بمبئی، گردشگران و علاقه مندان می توانند وارد مجموعه وسیع شوند که بخش های مختلف فرهنگی و علمی در شاخه متعددی را در زیر مجموعه ی خود دارد.
بخش نجوم Nehru Planetarium یکی از شاخص ترین قسمت های این مجموعه ی فرهنگی است که تحت عنوان بخش مطالعات نجوم ستاره شناسی مرکز نهرو شناخته می شود. بخش نجوم مرکز نهرو، شامل یک بنای عظیم گنبدی است، که در سال 1977 تاسیس شد، در مراسم افتتاحیه این ساختمان، نخست وزیر وقت هندوستان ایندیرا گاندی در مراسم شرکت نمود. بنای ساختمان بخش نجوم، توسط یکی از طراحان برجسته ی هندی به نام کادریJ.M. Kadri انجام شده است. ابخش از مجموعه ی مرکز نهرو، به یکی از محبوب ترین بخش های ستاره شناسی و نجوم در میان متخصصان و علاقه مندان آماتور به علم نجوم تبدیل شد و همچنین به یکی از جاذبه های دیدنی شهر بمبئی که افراد با علایق گوناگون می توانند از نمایشگاه و بخش های دیگر این مجموعه بازدید کنند.
از قسمت های دیدنی بخش نجوم مرکز نهرو می توان به نمایشگاه 14 دقیقه ای کشف هندوستان اشاره کرد. به طور کلی این بخش از مجموعه ی نهرو با برخورداری از نمایشگاه عکس های نجومی و تالار های مختلف در میان نوجوانان و دانش آموزان از محبوبیت بالایی برخوردار است که در ادامه مسیر 2safar در این مرکز فرهنگی با دیگر بخش های مجموعه آشنا خواهیم شد.
در ادامه ی معرفی بخش های مختلف مرکز نهرو، گردشگران می توانند از یکی از دیدنی ترین بخش های این مجموعه دیدن کنند، بخش فرهنگی مرکز نهرو، یکی از قسمت های متنوع، دیدنی و جذابی است که گردشگران در آن با گوشه و زوایای مختلف فرهنگ هندی آشنا خواهند شد. البته این مرکز بیشتر خدمات فرهنگی اش را به شهروندان بمبئی ارائه می دهد ، اما گردشگران هم می توانند در برنامه های مختلفی که در این بخش برگزار می شوند ، شرکت کنند. از جمله فعالیت های موجود در این مرکز برگزاری سمینار های مختلف در قالب موضوعات موضعات متنوعی است در خصوص جنبه های مختلف مسائل فرهنگی و مشکلات اجتماعی فرهنگی برگزار می شود.
بخش فرهنگی مرکز نهرو، با توجه به اهداف مد نظرش، کارگاه های آموزشی مختلفی هم برای ارتقای فرهنگ و موضعات فرهنگی نیز دایر می کند. اما جنبه دیگر فعالیت های فرهنگی این مرکز که برای گردشگران هم جالب و دیدنی خواهد بود، تئاتر ها و نمایش هایی است که در تالار این مجموعه اجرا می شود و نمودی عینی تر از فرهنگ و جامعه هندوستان و شهر بمبئی را به گردشگران نشان می دهد. یکی از اهدافی که مسئولان و مدیران این مرکز به دنبال احیا و حفاظت از آن هستند، فرهنگ های اصیل هندی است، چرا فرهنگ ها؟ به خاطر اینکه جامعه هندوستان در انواع و اقسام جنبه های اجتماعی، از تکثر های هویتی متعددی برخوردار است. تنوع و تکثری که گردشگران در جامعه هندوستان به خوبی با آن رو به می شوند و درک بهتری نسبت به این تنوع فرهنگی دارند.
به هرکجای دنیا که سفر کنید، بخش های فرهنگی و المان های فرهنگی جوامع مختلف بیشتر گردشگران به خود جذب می کند و این در مرکز نهرو فرصت بسیار مناسبی برای گردشگران به شمار می آید تا مشاهدات خود در بمبئی را در محیطی خاص بررسی کنند و شناخت بهتری از این فرهنگ متکثر هندی پیدا کنند. به همین خاطر، رفتن به مرکز و دیدن این مجموعه درک بهتر و شناخت نزدیک تری را برای گردشکران به دنبال خواهد داشت. از دیگر بخش های دیدنی مرکز نهرو می توان محیط زراعت و باغبانی در این مجموعه اشاره داشت، در بخش زراعت و باغبانی این مرکز، هزارام گیاه و درخت در بخش داخلی و محوطه ی بیرونی نگهداری می شوند و قدم زدن در کنار این تنوع گیاهی و دیدن انواع و اقسام مختلف گونه های گیاهی برای بیننده ای جذاب خواهد بود. به ویژه این بخش مانند یک موزه گیاه شناسی علاقه مندان و دانش آموزان را نیز پذیراست.
کتابخانه ی مرکز نهرو هم از دیگر بخش هایی است که با برخورداری از 30 هزار جلد کتاب فضایی فرهنگی را ایجاد کرده و علاقه مندان به کتاب می توانند در این کتابخانه عظیم، به کتاب هایی با موضوعات متعدد دسترسی داشته باشند. نکته ای که در خصوص کتابخانه ی مرکز جالب توجه است و گردشگران و علاقه مندان به فرهنگ و تمدن هند را برای بازدید از این مکان مشتاق تر می کند، کتب دینی هستند که تنها در این مکان می توان به برخی از نسخه های خطی آن دسترسی داشت. همچنین در این بخش اسناد و روزنامه ها هند نیز در معرض دید شما قرار خواهد داشت و بدون شک برای علاقه مندان به حوزه های فرهنگی این کتابخانه جذابیتی غیرقابل انکار دارد. با ما در 2safar همراه باشید تا از موزه ی مرکز نهرو و سالن های نمایش این مجموعه هم دیدن کنیم.
یکی از دیدنی ترین بخش های که در مجتمع نهرو پیش روی گردشگران قرار دارد، بخشی است موزه مانند که به تاریخ و تمدن هند می پردازد. در این بخش گردشگران می توانند، با نحوه ی زندگی انسان های اولیه در محدوده ی جغرافیای هندوستان آشنا شوند. در این قسمت با توجه به یافته های باستان شناسان، آثار و بقایای مختلفی به نمایش گذاشته شده است. در درون این بخش قسمتی تحت عنوان فرهنگ هارپان قرار گرفته، که در آن به اجزای مختلف تمدن، ساختار اجتماعی، داد و ستد میان مردم، المان های مذهبی و باور های دینی و دیگر اشکال اجتماعی آن می پردازد.
یکی از بخش های دیدنی این قسمت از مجتمع نهرو، به تصویر کشیدن زندگی مردم و چگونگی افول تمدن هارپانا می باشد، که از جمله بخش های محبوب میان گردشگران محسوب می شود. که در ادامه به یکی از مقتدرترین امپراتوری های تاریخ هند باستان یعنی امپراتوری مائوریا یا مویا می پردازد. گردشگران در این قسمت می توانند با یکی از سلسله های پادشاهی هند که در حدود سال 321 تا 185 قبل از میلاد در هند وجود داشت، آشنا شوند.
در معرفی امپراتوری مائوریا تحولات فرهنگی، اجتماعی و چگونگی ظهور این قدرت در قلمرو هندوستان در معرض دید عموم قرار می گیرد. این امپراتوری بعد از سلسله ی ماگادها بر شبه قاره هند مسلط شدند و حتی بخش هایی از افغانستان و پاکستان امروزی نیز به قلمرو این شاهنشاهی اضافه شد. بر اساس اطلاعات موجود این امپراتوری به طور تقریبی هم دوره سلوکیان و امپراتوری اشکانیان در ایران بوده است. یکی از سرشناس ترین و مشهور ترین پادشاهان این امپراتوری که از امپراتوران مشهور هندوستان نیز به شمار می آید، آشوکا بود و شما در این بخش از مجتمع نهرو می توانید با این دوره تاریخی هندوستان آشنا شوید.
در ادامه ی روایت گری موزه، به ظهور بودائیسم در هندوستان می رسیم، بخشی که طرفداران و علاقه مندان بسیاری را به خود جلب می کند. این موزه سعی دارد تحولات فرهنگی و اجتماعی هندوستان پس از سقوط امپراتوری مائوریا را در هندوستان به تصویر بکشد و در این میان، آثار و فرهنگ بودائیسم یکی از قویترین تحولات فرهنگی و اجتماعی را هند ایجاد می کند.پیوستگی قسمت های مختلف این موزه ، چگونگی ظهور استعمار پرتغال و انگلیس را نیز نشان می دهد. پدیده ای که در تاریخ و فرهنگ هندوستان تاثیرات مختلفی بر جای گذاشته و از آن نمی توان به سادگی گذشت. از دیگر روایت گری های این موزه، تاثیرات فرهنگ غرب در دنیای معاصر است که اهداف فرهنگی مسئولات مجتمه نهرو بیش از پیش نشان می دهد و به نوعی سعی در زنده نگه داشتن آرمان های جنبش استقلال طلبی هند و تعالیم فکری نهرو دارد. از دیگر بخش های جالب توجه در مجتمع نهرو، گالری هنری این مجتمع است که با برپایی نمایشگاه مختلف نقش مهمی در فرهنگ بمبئی دارد. حجم فعالیت های گالری هنری مجتمع نهرو به نحوی است که از جمله مراکز فرهنگی مهم و تاثیر گذار شهر بمبئی است و مرکزیت بالایی بین هنرمندان این شهر دارد. گردشگران در این بخش از مجموعه نهرو می توانند نمایشگاه متعددی از آثار هنری معاصر هندوستان را مشاهده نمایند.
