به واسطه ی تسلط چندین قرنه ی حکومت های مسلمان بر شهر دهلی، به عنوان پایتخت هندوستان، بسیاری از جاذبه های تاریخی و گردشگری این شهر، متعلق به حکومت های مسلمان در دوره های مختلفی مانند غزنویان، غلامان مسلمان، گورکانیان و تغلقیان می باشند. با این وجود، در این شهر، معابد و دیگر مکان های مذهبی و مقدس دیگر ادیان و مذاهب هند نیز وجود دارد و گردشگران می توانند در کنار بنا های تاریخی متعدد می توانند، با ادیان و مذاهب موجود در هندوستان آشنا شوند و شاید هدف بسیاری از گردشگران از سفر به هندوستان، آشنایی با تکثر مذهبی، دینی ، فرهنگی و نژادی باشد. از این رو، این بار در سفرمان به دهلی شما را بایکی از قدیمی ترین معابد آئین جین یعنی معبد سری دیگامبار جین لال ماندیر آشنا می کنیم.
معبد سری دیگامبار جین یکی از قدیمی ترین و معروف ترین معابد آئین جین در هندوستان است، آئین جین از جمله دیدن های هندی است که از 7 تا 5 قرن پیش از میلاد مسیح در هندوستان پیروانی داشته است. برای آشنایی بیشتر با این باور مذهبی می توان گفت، این آئین در پی فراهم کردن مسیری برای پاکسازی روحانی و رستگاری انسان است. جین در زبان سانسکریت به معنای فتح کردن است و در این آئین به منظور فتح و پیروزی در نبرد با نفسانیات و غلبه بر شهوت و حواس بدنی است، که می توان به پرهیز از آزار هرگونه جاندار در این باور اشاره کرد. آئین جین در کنار بودائی و هندوئیسم از دین های هند باستان به شمار می آیند که این آئین به یک فرهنگ در هندوستان بدل شده است.
شما برای دیدن این معبد زیبا و قدیمی می توانید معبد دیگامبار جین را درست در مقابل قلعه سرخ (لال قلعه) ببینید، همچنین از طریق بازار چاندنی چوک هم امکان دسترسی برای شما وجود دارد. بر اساس اطلاعات موجود، قدمت تاریخی این معبد به سال های 1656 میلادی می رسد و بر اساس مطالعات تاریخی این دوره ی تاریخی مطابق با حکومت شاه جهان بر هند و پایه گذاری قلعه سرخ(لال قلعه) است. جالب اینجاست که حکومت امپراتوری مغولان در دوران شاه جهان یک حکومت مسلمان با گرایش های فرهنگی به سوی ایران بود، اما ساختن این معبد داستانی متفاوت دارد. متولیان معبد دیگامبار جین می گویند که یکی از افسران ارتش گورکانی پیرو مذهب جین بود و به همین خاطر در چادر محل استقرارش یک عبادت گاه شخصی داشت، با اسکان گورکانیان و قدرت گرفتن شاه جهان و بخصوص ساختن قلعه سرخ(لال قلعه )، رفته رفته آن چادر و آن محل به مکانی برای عبادت افسران دیگر پیروان جین تبدیل شد و در سال 1656 معبدی در محل همین معبد ساخته شد که به واسطه ی قرار گرفتن در کنار اردو بازار آن را معبد اردو می خوانند و برخی هم آن را معبد لشکری ماندیر (اردوگاه ارتش) می نامیدند. با این حال ، این معبد به عنوان یکی از قدیمی ترین معابد جین در هندوستان و شهر دهلی امروزه پذیرای پیروان جین در دهلی و گردشگران هم می توانند از بخش های و قسمت های مختلف این معبد دیدن کنند و با بخش دیگری از تمدن و فرهنگ هند آشنا شوند و همچنین تجربه ای متفاوت را در سفر خود داشته باشند.
در ادامه ی معرفی معبد سری دیگامبار جین لال ماندیر، به بخش ها و دیگر قسمت های این معبد خواهیم پرداخت، همان طور که پیش تر در معرفی این معبد توضیح دادیم، معبدی تحت عنوان اردو در این مکان وجود داشت که بنای کنونی معبد بر روی آن معبد قدیمی ساخته شدو بخش های مختلفی به آن اضافه شد، این نوسازی و تغییرات کلی با کنار رفتن امپراتوری گورکانیان در سال 1878 و ورود بریتانیایی ها به شبه قاره رخ داد. اما با این وجود، بنای اولیه بنا همراه با داستان ها و روایت های مختلف اش پا برجاست.
یکی از ویژگی های گردشگران در این معبد شاهد آن خواهند بود بت هایی است که در نقش خدایان و الهه های آنها پیش روی گردشگران قرار دارد. که از میان آنها می توان به Tirthankara اشاره کرد که از قدیمی ترین بت هایی است که در این مکان قرار داشته و شاید همان بتی باشد که در همان خیمه ی افسر بانی معبد قرار داشت.
شما بنایی ساخته شده از سنگ مرمر سفید و سنگ های قرمز رو به رو هستید که نمایی شگفت انگیز و دیدنی دارد، معماری این بنا بر گرفته از المان های معماری هندی است و ساختمانی زیبا و باشکوه محسوب می شود. اصلی ترین بخش معبد در طبقه ی اول آن قرار دارد، که به آن پرستشگاه اصلی می گویند، البته قبل رسیدن به این قسمت گردشگران و زائران معبد از حیاط معبد عبور می کنند، که از طریق حیاط می توان به پرستشگاه اصلی و دیگر طبقات دسترسی داشته باشید. در طبقه ی دوم چندین زیارتگاه یا همان پرستش گاه وجود دارد. یکی از قسمت های مهم این معبد به مهاویرا (یعنی قهرمان بزرگ) تعلق دارد، در باور جین ماهاویرا بنیان گذار جین ها بوده و که در حدود شش قرن پیش از میلاد مسیح به عنوان پیشوا در شکل گیری این باور باستانی تاثیر بسزایی داشته است. هر چند برخی از جین ها بر این باورند که او آخرین پیشوا بوده و پیش از او هم 23 پیشوای دیگر باور جین را رهبری کرده و مهاویرا یکی از مهمترین پیشوایان و به معنای واقعی اصلاح کننده بسیاری از باور ها و عقاید این آئین بوده است.
یکی از ویژگی های این آئین که همان گسترش باور های صلح طلبانه و عدم خشونت حتی با حیوانات است، به یک فرهنگی هندی بدل شده و بسیاری به واسطه ی همین تعالیم مشتاق دیدن این معبد در دهلی هستند. از جمله بخش های دیدنی و جذاب این معبد وجود تابلو های نقاشی بسیار زیبا و خاصی است که علاوه بر ارزش تاریخی شان دارای اهمیت هنری و البته هویتی هستند ، چرا که آن نقاشی های بر اساس المان های هویتی و اعتقادی جین ها طراحی شده اند.
هنگامی که به این معبد زیبا می روید، بهتر می توانید این باور و آئین هندو را درکنید و شناخت بهتری نسب به آن پیدا خواهید کرد. در کنار این معبد ساختمانی وجود دارد که بیشتر نمایانگر باور های جین است، در پشت ساختمان معبد بیمارستانی خاص وجود دارد، بیمارستانی مخصوص پرندگان، که شاید در کمتر نقطه ای جهان چنین بیمارستان تخصصی را بتوان دید، این بیمارستان یکی از معروف ترین بیمارستان دهلی است که در آن خدمات درمانی مختلفی به پرندگان داده می شود و گردشگران می توانند در کنار بازدید از معبد دیگامبار جین، از این بیمارستان خاص دیدن کنند و باور های انسانی آئین جین را از نزدیک لمس نمایند.