کتابخانه ی سلسوس افسوس کوش آداسی

جاذبه های گردشگری جهان - کتابخانه ی سلسوس افسوس کوش آداسی

هنگامی که به شهر باستانی افسوس قدم می گذارید داستان های متعددی از تاریخ این شهر خواهید شنید، داستان هایی که به پیش از ورود رو می ها و یونانی ها به این شهر باز می گردد و شما می توانید بخش های مختلفی روزگار رفته بر این شهر را ببینید. در میان بنا ها و سازه های متعدد افسوس بی گمان کتابخانه ی سلسوس دیدنی ترین آنهاست، اثری باشکوه، زیبا و حیرت انگیز، سازه ای که متعلق به قرن دوم میلادی است. این بنای زیبا مشهور ترین یادبود در افسوس است که می توان به جرعت آن را یکی از زیبا ترین یادبود های اثر باستان دانست. البته بنای فعلی مورد بازسازی قرار گرفته و در دهه 1970 میلادی نما و پلان بیرونی کتابخانه مورد بازسازی اساسی قرار گرفت.

این کتابخانه بر اساس گفته های باستان شناسان در ابتدا بخشی از یک مجتمع بوده که امروزه تنها نمای بیرونی کتابخانه پس از بازسازی اش در معرض دید گردشگران است. طاق های زیبا، در دو طبقه بالا و پایین ساختمان با دو ردیف هشت تایی ستون های برافراشته نمای کلی این کتابخانه را تشکیل می دهند، تازه وقتی به نزدیکی بنا می رسید، شکوه و عظمت بنای ساخته شده در عصر رومیان بیشتر نمایان می شود و اجزای شکفت انگیز آن خود را نشان می دهند. در درون چهار طاقی که بزگتری از دیگر طاق های نمایی بیرونی هستند، مجسمه ی چهار تن از خواص و بزرگان آن دوره از تاریخ روم و افسوس قرار دارد که مجسمه های اصلی در موزه ی وین قرار دارند و مجسمه هایی که گردشگران در افسوس می بینند، مجسمه هایی کپی شده از مدل اصلی هستند. این مجسمه را سوفیا(Sophia)(خرد)،آرته (Arete) (نیکی)، آنویا (Ennoia)(پندار) و اپیستِمِ(Episteme) (معرفت) می دانند.

بر اساس کتیبه ی نوشته شده به خط یونانی این سازه ی با شکوه را گایوس ژولیوس آکویلا در سال 110 میلادی به احترام و بزرگداشت پدرش سناتور تیبریوسژولیوس سلسوس فرماندار آسیای صغیر در خلال سالهای 105 تا 107 میلادی ساخت و مقبره ی پدرش هم در تابوتی سنگی در زیر ساختمان کتابخانه قرار دارد. این کتابخانه با ظرفیت گنجایش 12 هزار کتیبه وطومار در طاق های دیواری و بخش های مختلف اش، سومین کتابخانه ی بزرگ در جهان باستان بعد از کتابخانه های اسکندریه و پرگاموم به شمار می رفت. یکی از نکات قابل توجهی معماری خاص این کتابخانه برای محافظت از آثار ارزشمند در مقابل رطوبت است که با ایجاد شکافی یک متری میان دیوار های داخلی و خارجی مانع افزایش رطوبت می شدند.

کتابخانه ی سلسوس یکی از نمونه های زیبا از معماری رومی است که اجزا و بخش های مختلف آن از میان رفته و اما هنر و نبوغ سازندگان این اثر همچنان درخشان است. در خصوص ویرانی و تخریب قسمت های مختلف کتابخانه اطلاعات دقیقی در دست نیست، اما بر اساس گفته ی تاریخ دانان بخش هایی از این بنا در یورش های نظامی از میان رفته و برخی نیز ویرانی بنا را به خاطر وقوع دو زلزله در دوره های زمانی مختلف می دانند. با همه ی اینها گردشگران با وجود تمام ویرانی ها و تنها بر اساس بقایای این بنا شاهد اثری فاخر از تمدنی بارور خواهند بود.