عمارت دهدشتی بوشهر
عمارت دهدشتی مقصد بعدی ما در بوشهر است، بنایی اصیل و زیبا که دیرینگی تاریخی و فرهنگی این بنا، در کنار هنر های معماری بکار رفته در آن، این سازه را به یکی از جاذبه های تاریخی گردشگری بوشهر بدل کرده و گردشگران و بازدید کنندگان بسیاری برای دیدن این خانه ی قدیمی به خیابان انقلاب بوشهر می روند جایی که محله ی قدیمی کوتی در بافت قدیمی شهر به شمار می آید و از این نظر سفری جذاب به دل شهر بوشهر خواهد بود. خانه های قدیمی در کنار دیرینگی، زیبا، فرهنگ و تاریخی که روایت می کنند، لذت حضور در فضاهایی آرامش بخش را نیز به گردشگران منتقل می نمایند، فضایی که در ناخودآگاه همه ی ما وجود دارد، خانه هایی گرم، زیبا و به شدت رویایی در روزگار امروز، به همین خاطر، با توجه به المان های فرهنگی و معماری این چنین بنا هایی، به عنوان جذابه های گردشگری شهر های مختلف مورد توجه گردشگران قرار دارند.
عمارت دهدشتی متعلق به حاج غلامحسین دهدشتی شاهرخ بوده است، که یکی از تاجران نامی بوشهر در دوران قاجار محسوب می شد، از این رو، مجموعه ی کم نظیری از هنر های معماری را در بکار برده اند و به همین خاطر حذابیتی فوق العاده پیش روی گردشگران است.حاج غلامحسین حسین دهدشتی، تاجر روغن بوده و اسناد مختلفی هم در این بنا بر جای مانده که در نوع خود اسناد تاریخی بسیار ارزشمندی به شمار می آیند، که در ادامه به طور مفصل به آنها خواهیم پرداخت.اما در خصوص عمارت دهدشتی، مهمترین ویژگی اش همان معماری این بناست، که می توان نمونه ی زیبایی از المان های معماری ایرانی عهد قاجار با تزئینات پرتکرار و هنرمندانه در تلفیق با معماری رایج در شهر بوشهر دانست. البته معماری رایج در بافت قدیمی شهر بوشهر را نیز باید بخشی از معماری ایرانی دانست که بر اساس یکی از اصول معماری ایرانی، سازگاری با محیط و استفاده از مصالح بومی در ساخت بنا به منظور انطباق بیشتر با شرایط جغرافیایی و اقلیمی آن منطقه از ویژگی های اصلی معماری بوشهر به شمار می آید، به همین خاطر، در عمارت دهدشتی به شکلی زیبا و تماشایی شاهد بکار گیری انواع هنر های معماری ایرانی در سازه ای با ساختار بوشهری هستیم. یکی از تفاوت های عمارت دهدشتی با دیگر بنا های قدیمی و عمارت های نامی شهر بوشهر، تعداد طبقات آن است، عمارت دهدشتی دارای 4 طبقه است، ساختاری که در دیگر بنا های قدیمی دوران زندیه و به خصوص قاجاریه در این شهر، بیشتر به صورت عمارت هایی دو طبقه بوده اند، از این رو، این بنا اتفاقی متفاوت در روزگار خود به شمار می رفت.
معماران و سازندگان این اثر تاریخی از مصالحی مانند، گچ، سنگ، آهک و چوب در ساخت این خانه استفاده کرده اند، هنگام ورودی به این خانه، با فضایی کاملا بسته رو به رو هستید، دیوار ها سازه ی خانه اشراف به داخل خانه را به حداقل ممکن رسانده اند، که این مسئله هم یکی از ویژگی های معماری ایرانی در دوران صفویه و قاجاریه به شمار می آید، درب ها و پنجره های متعدد یا هم باز شو های متعدد را هم می توان از ویژگی های معماری بوشهری در این بنای تاریخی دانست. ادامه دارد...
در ادامه ی آشنایی با عمارت دهدشتی در شهر بوشهر، جزئیات پر جاذبه و زیبا این خانه ی تاریخی، مورد توجه گردشگران خواهد بود، همان طور که پیش تر هم گفته شد، این خانه بر اساس المان های معماری ایرانی و اصول معماری رایج در شهر بوشهر در دوران قاجاریه ساخته شده به همین خاطر شباهت های زیادی می توان میان این خانه ی تاریخی با دیگر عمارت ها و خانه های ایرانی در دیگر نقاط ایران مشاهده کرد.
پیش تر در معرفی این خانه با باز شو ها و در های متعدد اتاق های دور تا دور خانه اشاره کردیم که در وسط خانه حیاطی ساده و زیبا به چشم می آید، حوض بزرگ وسط حیاط هم شکوه عمارت را بیشتر می کند، البته این حوض بزرگ بر روی آب انبار خانه قرار دارد و عمارت از این طریق آب آشامیدنی مورد نیازش را مرتفع می کرده است. اما دیدن این خانه ی چهار طبقه ی تاریخی از داخل حیاط صحنه ای تماشایی است، حتما این منظره را فراموش نکید. یکی از ویژگی های این خانه بکار گیری پنجره های ارسی است، که نمای بیرونی زیبای دارند و رنگ های گرم و شاداب را به روح بیرونی خانه اضافه کرده است. بکار گیری سنگ های مرجانی و چوب ساج هم در بخش های این خانه، شکل متفاوت تری به عمارت دهدشتی بخشیده است.
این تازه تنها بیرون عمارت است، وقتی به داخل عمارت دهدشتی قدم می گذارید، تازه خود را غرق رو رویاپردازی خواهید یافت، گچ بری های زیبا، سقف چوبی که به زیبایی هرچه تمام تر تناسبی دلنشین و دوست داشتنی را در محیط ایجاد کرده اند و در کنار نقاشی های دیوار و سقف خانه بخش هایی از خانه عمارت و فضای داخلی خیالی کرده اند.گره چینی های هلالی از دیگر مشخصه های معماری بکار رفته در این عمارت است، کنده کار ها بر روی چوب های سقف، گچ های دیوار، در های چوبی این خانه، مجموعه ای زیبا را خلق کرده اند.
هنگامی که به داخل شاه نشین و اتاق های عمارت نگاه می کنید، بازی نور و رنگ شیشه های رنگی درها و پنجره های اروسی صحنه هایی کاملا طبیعی را می آفرینند، که در میان حجم معماری خانه های امروزین خیالی تر به نظر می آیند، بزرگترین مشکل در توصیف یک مکان زیبا با معماری های اینچنین، نارسایی کلام است، چرا در بسیاری از موقعیت ها، بسیاری از تصاویر با توجه به پس زمینه های ذهنی و علاق مختلف آدم ها انعکاس پیدا می کند و در توصیف زیبایی خانه های تاریخی و عمارت های باشکوهی مانند عمارت دهدشتی، بدون شک حق مطلب ادا نمی شود و گردشگران هنگامی که به عمارت دهدشتی می روند، تقارن، همسازی و انطباق باور نکردنی میان جزئیات هنری بکار رفته در این خانه را بهتر می بینند و درست این جاست، که می توان به یک از هنری در گوشه یک اتاق ساعت ها نگاه کرد و لذت برد.
ایستادن در حیاط این عمارت و ذل زدن به جزئیات جذاب خانه برای بسیاری خسته کننده نخواهد بود و به همین خاطر، روایت ما از این عمارت و خانه تنها بازگو کردن بخشی از زیبا هایی هنر بکار رفته در عمارت دهدشتی که امروزه به عنوان موزه ی فرهنگ پیش روی شما قرار دارد، با ما همراه باشید تا از این موزه هم برایتان بگوئیم.