یکی از مهمترین لذت های گردشگری در نواحی مختلف ایران کشف مکان هایی تازه و محیط هایی دیدنی و لذت بخش است، به همرن خاطر هنگامی که عزم ایران گردی دارید، و می خواهید با سرزمین کهن، دیرینه و البته بکر آشنا شوید، خود را باید آماده ی مسیر های مختلفی کنید، جاده ها و مسیر ها مختلف در کنار، موقعیت های طبیعی و جغرافیایی گوناگون شما را با جهان های مختلفی روبه رو می سازد، که بدون شک مهمترین و ارزشمند ترین لذت سفر در ایران به شمار می روند، 2safar در این مسیر ابتدا از شهرهای مهم و مراکز اصلی استان های ایران شروع می کند، اگر تا این جای سفر با بوده اید، ما از بسیاری از مراکز استان عبور کردیم و بسیاری از جاذبه های تماشایی و دیدنی ایران را در شهر های کوچک و مناطق دور از شهر های ندیده ایم، اما در ادامه ی این مسیر به تمامی جاذبه های گردشگری ایران سر خواهیم زد و با آنها آشنا خواهیم شد، اما در خراسان شمالی نمی توان از بجنورد دیدن کرد و به 45 کیلومتری جنوب شرقی این شهر نرفت، جایی که بسیاری از ایران گردان و گردشگران آن را بهشت گردشگری خراسان شمالی می دانند، به همین منظور ماهم، عزم سفر کرده و راهی این مکان دیدنی و بی نظیر می شویم، با ما همراه باشید.
روستای اسفیدان یا سپیدان در خراسان شمالی واقع شده و بسیاری نیز این روستا را به عنوان مهمترین جاذبه ی گردشگری خراسان شمالی می شناسند، روستایی که در جنوب شرقی بجنورد قرار دارد، روستایی که مهمترین ویژگی اش ساختار معماری آن است، ساختاری که در شمال ایران و در شهر ماسوله و در غرب ایران در کرمانشاه و کردستا و در هورامان می توان شبیه به آن را مشاهده کرد. این روستا در دره ای سر سبز، زیبا و در میان کوه های مرتفع واقع شده و یکی از دیدنی ترین جاذبه های گردشگری خراسان شمالی به شمار می آِید. اسفیدان از شمال غربی به ارتفاعات کوه اسب و از جنوب غربی به کوه آق قیه می رسد و تنگه ی دهیر مزه نیز در انتهای این مسیر قرار دارد.
اگر می خواهید از سفر به این مسیر و خراسان شمالی لذت ببرید باید خود را به اسفیدان برسانید، لذت حضور در محیط و فضای این روستای زیبا، برای گردشگران هیجان انگیز، جذاب و فراموش نشدنی است، اسفیدام صرفا مکانی طبیعی با جاذبه های زیبایی مانند آبشا ها و چشمه های خروشان نیست، بلکه جاذبه های تاریخی و فرهنگی این منطقه گردشگران را مجذوب خود می کند، هرچند بدون شک به گردشگران بسیاری به اهالی این روستای زیبا حسادت می کنند و به زندگی ساده و زیبایشان غبطه خواهند خورد. هنگامی که برای اولین روستانی اسفیدان می بینید، همان طور که گفتیم، تصویر زیبا این روستا، تصویری آشنا برای شما خواهد بود، خانه های روستایی که که به شکل پلکانی در دامنه ی کوه شکل گرفته اند و طبیعت زیبا این منطقه هم با درختان و صحنه ای رویایی و خیال انگیز را مقابل چشم شما قرار می دهد، ما در 2safar با شما همراه می شویم، از اسفیدان زیبا دیدن می کنیم و جاذبه های مختلف این منطقه تماشایی را با هم خواهیم دید.
در ادامه ی آشنایی با روستای زیبا و تماشایی اسفیدان، می خواهیم در این روستا بچرخیم و با جاذبه های دیدنی اش آشنا شویم، با ما در این مسیر همراه باشید. وقتی به این روستا می گذارید، تصاید پیش رو تان مانند نقاشی های زیبایی است که که با هنرمندی هر چه تمام تر عناصر زیبا را کنار هم چیده اند و بهترین موقعیت را به تصویر می کشند، در اسفیدان همین گونه است، یکی از مهمترین المان های هویتی این روستا درختی با نام صندل است، درختان خوشبویی که در نقاط مختلفی از دنیا مانند نپال، جنوب هند، سریلانکا، هاوایی، جزایر اقیانوسی و استرالیا وجود دارد، از ویژگی های این درخت چوب خوشبویی است که در هند بسیاری از معابد را به واسطه ی همین بود از چوب درخت صندل می سازند و بسیاری از نجار هم وسایل مختلفی را به همین دلیل از این چوب می سازند، در ایران هم در روستای اسفیدان، 17 درخت صندل وجود داشت، که متاسفانه به دلایلی که از نا آگاهی ریشه می گیرد، برای ساخت و ساز و توسعه بخش هایی از روستا ، آن درختان ارزشمند از بیرون می روند، هرچند در این میان، مخالفت هایی هم از سوی مردم شکل می گیرد اما، امروزه گردشگران در روستای زیبای اسفیدان تنها می توانند دو درخت قطور صندل را مشاهده کنند.
از این رو، صندل این درختان کم یاب و زیبا یکی از نمود های هویتی این روستا به شمار می رود و دیدن این درختان هم برای گردشگران جذاب خواهد بود. دو درخت صندل موجود در اسفیدان از جمله درختان قدیمی و کهن روستا به شمار می آیند، قطر تنه ی آنها در حدود 2 متر و 65 سانتیمتر می باشد، و به عنوان یکی از نماد های این روستا به گردشگران معرفی می شود.
یکی دیگر از المان ها هویتی این روستای زیبا، معماری و ساختار پلکانی است، به گونه ای پله مانند در دامنه ی کوه ساخته شده اند که ساختاری مشابه در برخی دیگر از نقاط ایران از جمله ماسوله در گیلان و هورامان در کرمانشاه است، که به دلیل کمبود زمین و سازگاری انسان با شرایط اقلیم و جغرافیایی شکل گرفته و به عنوان یکی از زیست بوم های تاریخی انسان در نواحی مختلف ایران مورد توجه قرار دارد و امروزه چنین روستا هایی به عنوان جاذبه های گردشگری مورد توجه مسافران قرار دارند، در واقع این شکل از معماری خانه ها، زندگی در نواحی کوهستانی نشان می دهند و همسایگی تاریخی انسان و طبیعت را یادآور می شوند. اما جاذبه ی دیگر این روستا، مناطق بکر و زیبایی است که در کمتر نقطه ای در استان خراسان شمالی این چنین متراکم قابل مشاهده است. یکی از این مکان های دیدنی، دره ی هینورد است، که مردم محلی این دره ی زیبا را با این نام می شناسند، این دره در نزدیکی روستا قرار دارد و موقعیت جغرافیایی، چشمه های متعدد و فضایی بی نظیر این دره آن را به محبوب ترین موقعیت طبیعی در اسفیدان بدل کرده است، باغ های متعدد در مسیر این دره قرار دارند، و چشمه های جاری این منطقه هم و درختان متراکم آن با مسیر کوهستانی اش از جاذبه های است که گردشگران را در مسیر هیجان انگیز قرار خواهد داد.
در ادامه ی سفر به اسفیدان در استان خراسان شمالی و نزدیکی شهر بجنورد، شما را به دیدن دره ها و آبشار های دیدنی این منطقه دعوت می کنیم، پیش تر در معرفی این منطقه ی جذاب از دره ی هینورد نام بردیم، اما این تنها دره ی زیبا و دیدنی این منطقه نیست، با ما در ادامه ی گردش در اسفیدان زیبا همراه باشید و این منطقه ی بکر و دیدنی را بهتر بشناسید.
دره ی بهارگاه منطقه ی زیبای دیگری است که به شما پیشنهاد می کنم، آن را از نزدیک ببینید، دره ای زیبا و با چشمه های فراوانی که در جنوب غرب روستای اسفیدان قرار گرفته است. دست نخورده بودن این ناحیه با وجود میهمانان و گردشگران بسیار این منطقه از مهمترین ویژگی های دیدین طبیعی دره ی بهارگاه به شمار می آید، اسم این دره هم با آنچه که شما در آنجا خواهید دید، تناسب زیبا و هماهنگی دارد، تراوت بهاری این منطقه با صدای زیبای جریان آب جوی ها صدا پرندگان کنسرتی زیبا از هنر نمایی خالق هستی را پیش روی گردشگران قرار داده است، البته در قسمت های وروی این دره بخش هایی از زمین به دلیل رانش دچار آسیب شده اند و درختان متعددی از بین رفته اند، اما آن بخش از دره هم بخشی از دیدنی های طبیعی و واقعی این منطقه خواهد بود. بار های در معرفی اسفیدان از قدم زدن و گردشگر در محیط طبیعی و فضای لذت بخش این منطقه سخن گفته ایم اما در هر گوشه و در هر بخش از این ناحیه، طبیعیت گردی مهمترین لذتی است که گردشگران را با خود می کشاند و گردشگران را غرق در لذت تفرج در چنین محیطی می سازد.
یکی از جاذبه های دیدنی دیگر در روستای اسفیدان قلعه های سنگی است، در غرب روستا، بروی صخره های کوه، یکی از قلعه های سنگی این منطقه وجود دارد که برای گردشگران امکان بازدید از آن راحت تر است، مردم محلی آن تاش قلعه می نامند که به معنای همان قلعه سنگی است، اطلاعات دقیقی در خصوص ساخت آن وجود ندارد، اما شکل و ساختار این قلعه های سنگی هویت بومی آنها را بیشتر نمایان می کند، این قلعه بخشی از هویت این منطقه محسوب می شود که در دل کوه در میان طبیعت زیبا در معرض دید گردشگران واقع شده است. قلعه هایی که بر روی دیواره های سنگی کوه های اطراف سفیدان، به شکلی ساده و با ساختاری بدون پیچیدگی های معمول و در عین حال، کاربردی ساخته شده اند. هنگامی که به نزدیکی این قلعه های سنگی برسید، منظره ی زیبا و تماشایی این ناحیه هیجان انگیز ترین بخشی است که از قلعه های سنگی به خاطر خواهید داشت. اما جدا از این موضوع، بخش هایی از قلعه های سنگی از جمله تاش قلعه را با سفال های ساده به رنگ های نخودی و قرمز ساخته اند که در کنار آنها از سفال های منقش نیز استفاده کرده اند. دیدن اسفیدان و نواحی مشرف به این منطقه از دریچه ی این قلعه ها تماشایی است، قلعه هایی که کاربرد ها و نقش های منختلفی را در گذشته بر عهده داشتند و امروزه به عنوان بخشی از جاذبه های گردشگری این روستای زیبای شاهد حضور گردشگران در نزدیکی خود می باشند.
برج های اسفیدان جاذبه های دیگری هستند که برای گردشگران این روستایی دیدنی جذاب خواهند بود، اسفیدان در دل منطقه ای کوهستانی واقع شده، قله های بلند اطراف این روستان امکان اشراف به مسر های ورودی و مناطق همجوار را به اهالی این روستا می دهد، در گشذته هم به واسطه ی شکل زندگی حفظ امنیت بر عهده ی اهالی روستا بوده و به همین خاطر ، هر منطقه به صورت مستقل از روستا، شهر و منطقه ی خود حراست می کردند، از این رو، در بلند ترین ارتفاعات نواحی اطراف برج هاییی ساخته می شدند که مسیر ها و مناطق اطراف را زیر نظر داشته باشند، روستای اسفیدان هم به دلیل قرار داشتن در موقعیتی کوهستانی، دارای برج های متعددی در مناطق اطراف و قله های پیرامون اش می باشد که امروزه به عنوان جاذبه های گردشگری این منطقه ی دیدنی می توان شاهد آن ها بود.
این برج ها که بر روی ارتفاعات کوه های اطراف اسفیدان قرار دارند، از سنگ و ساروج ساخته شده اند. قدمت این برج ها را نمی تواتن به طور دقیق مشخص کرد، چرا که علاوه بر عدم وجود سند تاریخی مشخص، در دوره های مختلفی مورد مرمت قرار گرقته اند و مورد استفاده قرار داشته اند.، معروف ترین این برج ها در روستای اسفیدان، برج قاری مالاق است که گردشگران بسیاری در سفرهایشان به این روستا از آن دیدن می کنند، همچنین برج قارقه که به معنی برج کلاغ هم می توان آن را معنی کرد، نیز از دیگر برح های سنگی قدیمی منطقه ی زیبای اسفیدان است. همان طور که پیش تر هم گفتیم، موقعیت جغرافیایی و شرایط کوهستانی اسفیدان باعث شده تا جاذبه های طبیعی بسیاری در حوالی این روستا وجود داشته باشد، و بهترین فرصت را برای گردشگران محسوب می شود تا از جاذبه های طبیعی و نسبتا ساده ی اهالی این روستا دیدن کنند.
یکی از جاذبه های طبیعی روستای اسفیدان و حوالی اطراف اش، غارهای طبیعی این منطقه است، به طور مشخص در نواحی کوهستانی می توان غار های مختلفی را مشاهده کرد، اما نزدیکی به این غار ها به روستا، بخشی از جاذیه های دیدنی اسفیدان را شکل داده اند، غار ها به عنوان اولین زیست گاه بشر همیشه در مناطق کوهستانی مورد توجه قرار دارند و در کنار این نکته، موقعیت طبیعی و شرایط اقلیمی هم در جذابیت این غار ها اهمیت بالایی دارند، غار خزانه معروف ترین غار روستای اسفیدان است، این غار در دره ی هینورد قرار گرفته و نزدیکی اش به چشمه های این دره آن را به یکی از جذاب ترین توقف گاه های طبیعت گردان و گردشگران این ناحیه بدل کرده است، برای رفتن به این غار باید از مسیر شمال روستا به سمت دره ی هینورد حرکت کنید، در آنجا این جاذبه ی طبیعی و زیبا را پیدا می کنید، نکته ی جالب در خصوص این غار، دست ساز بودن آن است، مردم محلی این غار یک غار دست ساز می دانند که در انتهای غار یک چاه وجود دارد.
از دیگر غار های شاخص روستای اسفیدان می توان به استلاگتیت و استلاگمیت اشاره کرد، حفره هایی که به طور طبیعی در زیر زمین شکل گرفته اند، که مردم محلی آن را ییجت می نامند، بسیاری از عکاس و گردشگران در اسفیدان مجذوب جاذبه هایی این چنین هستند. با ما همراه باشید.
مناطق اطراف و کوه ها و مسیر های کوهستانی روستای اسفیدان، چنان لذت و بخش و تماشایی است، که نمی توان گردشگر در میان این بخش های را با خستگی همراه دانست، اما بدون شک خود روستا، محیط روستایی، فضا و مردمان این روستای زیبا هم جذابیت های فرهنگی مختلفی برای میهمانان این روستا خواهد داشت. خانه هایی صمیمی ، محیطی گرم، کوچه هایی باریک و خانه هایی پله پله تصوایری است که گردشگران در این روستای دیدنی مشاهده می کنند، در دهه های گذشته برنامه هایی برای ایجاد منطقه ای گردشگری تدوین شد، و طرحی کلی برای روستایی گردشگری به صورت هدف مند ایجاد شد که متاسفانه مانند بسیاری از طرح ها ، به دست فراموشی سپرده شد و از پتانسیل های مهم گردشگری این ناحیه چشم پوشیدند، با این حال، گردشگرانی که مسیرشان به روستای اسفیدان می رسد، به یکی از لذت بخش ترین سفرهایشان رفته اند، مردم روستان با زندگی روستایی شان، بخشی از زندگی سنتی را به گردشگران نشان می دهند، خود خود این موضوع جذابیت بسیاری زیادی برای گردشگرانی دارند، که از فضا و محیط شهری پرازدحام و پر دغدغه فرار کرده اند و خود را در این روستای دیدنی می بینند. باغداری، کشاورزی، دامداری، زنبورداری و پرورش ماهی از جمله مشاغل مردم این روستا هستند که به دلیل همجواری با طبیعت برای آنها مهیاست، از روسی دیگر بافت فرش، چادر شب دوزی نیز از مهمترین صنایع دستی این منطقه به شمار می آید، فرش های روستای اسفیدان بیشتر با طرح های نائینی نشان مشهور اند، برای بسیاری از گردشگران دیدن این مشاغل و حرفه ها از نزدیک جذابیت بسیار زیادی دارد و به نوعی شکلی از گردشگری با نام بوم گردی می توان آن را تعریف کرد.
از این رو، فضای خود روستا با آن ساختار پلکانی اش، بهترین لوکیشن و موقعیت برای عکس هایی است که زندگی همسو با طبیعت را به نمایش می گذارد. میوها و خوراکی های باغی و دیگر محصولات اورگانیک این روستا، از جمله بخش های خوشمزه این روستاست، میوه هایی که دست اول از روستا چیده می شوند و طراوت تازگی آن بخصوص در فصل تابستان مثال زدنی است. یکی دیگر از جاذبه های داخل روستا، امام زاده محمد بن باقر بن موسی بن حعفر است.
بنای تاریخی این امام زاده، اثری قدیمی است و مشخصه ی اصلی آن گنبدی است که نسبت به دیگر گنبد های این چنین مکان هایی کوتاه تر ساخته شده است، مردم محلی این امام زاده را متعلق به هزار سال قبل می دانند، اما بر اساس کاوش های صورت گرفته، از سوی کارشناسان و مسئولان میراث فرهنگی خراسان شمالی، بنای اصلی و اولیه ی آرامگاه این امام زاده در حدود قرن ششم هجری قمری ساخته شده است. بنابراین گردشگران در روستای اسفیدان با انواع و اقسام جاذبه های گردشگری رو به رو هستند، از جاذبه های طبیعی متنوع و متفاوت تا سازه های انسانی در دوره های مختلف زمانی و همچنین، فرهنگ ها و سبک زندگی ای که با محیط جغرافیایی اسفیدان در هم تنیده شده اند، بدون شک گردشگرانی که از اسفیدان دیدن کرده اند، می توانند لذت این سفر ها تا مدت ها در زندگی روز مره ی شان احساس کند و عکس های این سفر را بار ها و بار ها مرور خواهند کرد.
