پروپالایا آتن یونان
در ادامه ی معرفی جاذبه های گردشگری شهر آتن این بار می خواهم دروازه ورودی آکروپولیس برویم و علاوه بر آشنایی با این بخش از آکروپولیس ، روایت های تاریخی دیگری از شهر آتن و تمدن یونان را ببینیم. اگر با ما در 2safar همراه بوده باشید، علاوه بر معرفی آکروپولیس، مکانی را با نام معبد آتنا نایک برای شما معرفی کردیم، معبد کوچک و مهمی در شهر آتن که در قرن اخیر مورد مرمت اساسی قرار گرفت و گردشگران می توانند پلان کلی سالم تری را از آن شاهد باشند، پروپالایا درست در نزدیکی آن معبد قرار دارد و یه عنوان دروازه ی آکروپولیس شناخته می شود.
پروپالایا، از جنبه های مختلفی دارای اهمیت است، یکی از مهترین جنبه های آن جایگاه مهم دروازه ها در معماری یونا باستان بوده است، در معماری یونان باستان، دروازه ها اولین نشانه های شهر ها به شمار می رفتند، اولین برخورد و اولین نگاه به شهر از این جا آغاز می شد و به نوعی مانند اهمیت اولین دیدار دو فرد، برای یونانی ها هم، دروازه ها از اهمیت بالایی برخوردار بود، به همین خاطر، گردشگران در مقابله با پروپالایا با اولین نمونه از دروازه های یونانی در مهمترین ترین بخش تمدن یونان در آتن رو به رو هستند. دروازه ی براندننبورگ (Brandenburg) برلین آلمان، احیای دوباره ی این دروازه در قرن اخیر است.
قدمت این دروازه ی تاریخی به سال 437 قبل از میلاد می رسد، زمانی که پریکلس در جنگ های پلوپونزی آتنی ها را رهبری می کرد و آتن در زیر سلطه ی او قرار داشت، در این دوران روند ساخت پروپالایا آغاز شد و پس از پنج سال ساخت اولیه بنا به اتمام رسید و هرگز به این بنا تکمیل نشد. برخی بر این باورند که ادامه جنگ های پلوپونزی باعث پایان نیافتن این سازه شد، سازه ای که به باور بسیاری از تاریخ دانان آتنی، پروپالایا پس از پایان جنگ های پارسی (the Persian Wars) و در هنگان بازسازی آکروپولیس ساخته شده است. البته پروپالایا بیشتر به پیش دروازه می ماند، چرا بر اساس زبان یونانی اسم پروپالایا به معنای پیش دروازه است. به همین خاطر، با پایان نیافتن روند ساخت این سازه، این پیش دروازه به دروازه ی آکروپولیس بدل شد. معمار این بنا، منسیلکس نام داشت و خود پروپالایا، نیز در میان دو ساختمان مهم ساخته شد، قرار بود در یک سمت این دروزاه، کتابخانه و در سمت دیگرش تالار نقاشی ساخته شود که آن بخش ها هم سرنوشت مشابهی با پروپالایا پیدا کردند، پروپالایا نیز پس از 5 سال روند ساخت اش متوقف شد.
پروپالایا نیز مانند دیگر بخش های آکروپولیس با سنگ مرمر ساخته شد و ستون های دوریکی نیز از دیگر مشخصه های مهم این سازه به شمار می آیند. با ما در 2safar همراه باشید تا در ادامه ی بازدید از قسمت های مختلف شهر آتن و آکروپولیس افسانه، این شهر تاریخی را بهتر بشناسیم.
از ویرانه های ورودی آکروپولیس همچنان می توان شکوه و زیبایی این بنای تاریخی ناتمام را در آتن مشاهده کرد، روزگاری پله سنگی که شیب منتهی به آکروپولیس را به پروپالایا می رساند و ستون های زیبا و رفیع پروپالایا در پیش روی میهمانان آکروپولیس قرار داشت.یکی از ویژگی های بارز این بنای تاریخی ستون های دوریک آن بودند که بر اساس المان های معماری کلاسیک یونانی ساخته شده بودند. در پیش روی این بنا پنج درب قرار داشته است و در فضای داخلی اش، ستون های یونی این سازه پذیرای میهمانان می کردند. ترتیب ستون های دوریک به شکلی بود، در روبه روی سازه، شش ستون قرار می گرفت که این شش ستون به با صورت متقارن به دو ردیف سه تایی تقسیم می شدند. دروازه ی اصلی در وسط این ستون ها قرار داشت و دو ردیف سه ستونی از ستون های دوریک نیز در قسمت های کناری درست در سمت راست و چپ ستون های میانی قرار داشته اند.
اما ستون های یونی درست پشت سر دو ستون میانی و در قسمت های کنار راهرویی که که به درب اصلی ختم می شدند، قرار داشتند، سه ستون یونی در مقابل هم، که یک فضای راهرو مانند را ایجاد می کردند. پس از عبور از این راهر و یک محوطه قرار داشت، که درست به تناسب و تقارن ستون های دوریک مقابل در پشت بنا قرار داشتند. همان طور که پیش تر در معرفی این سازه گفته شد، دو ساختمان در کنار این دروازه قرار داشت، یکی متعلق به کتابخانه ی آکروپولیس بود و دیگری نیز به برای تالار تقاشی ساخته شده بود. اما نکته جالب تر که در این سازه قابل مشاهده است، چیدمان و طراحی کلی پلان پروپالایاست، به گونه ای که حریم محوطه ی معبد آتنا نایک را در نظر گرفته اند . یکی از ویژگی های دقیق این ساختمان، توجه به مهندسی و ابعاد ریاضی است که توسط معماران این بنا مورد توجه قرار داشته است، و در ردیف ستون هاف جانمایی پله ها و ساختمان ها و حدود معبد بیشتر قابل مشاهده خواهد بود.
یکی دیگر از ویژگی هایاین بنای استفاده سنگ ها مرمر عظیم و غول پیکری است که بدون شک از تکنولوژی مهم آن روزگار خبر می دهد، سنگ هایی که امروزه با توجه به پیشرفت های تکنولوژیکی بکارگیری شان بسیار دشوار است. یکی از ویژگی های بارز این سازه، توجه به جزئیات است، که در قسمت های مختلف بنا و سنگ های و سنگ نگاره های برجامانده می توان مشاهده نمود.
از دیگر بخش های پروپالایا، تالار اصلی ساختمان است، که به دو بال تقسیم می شود، یکی به شرق و دیگری به غرب منتهی می شود و براساس اطلاعات موجود نقاشی های چشم گیری در این فضا وجود داشته است و همچنان گردشگران می توانند بقایای سنگ نگاره های اثر از نزدیک ببیند، هرچند بسیاری از بقای این ساختمان به ویژه مجسمه ها و سنگ نگاره را به موزه ی آکروپولیس انتقال داده اند و قسمت های اعظمی از این سازه طی سالیان متمادی ، آسیب های جدی دیده است. امروزه از آن ساختمان باشکوه و البته نیمه تمام، ستون های بخش های از دیوار ها بر جامانده است، اما باز هم برای گردشگران چهره بسیار زیبا از تمدن باستانی یونان خواهد بود.