آرامگاه شاهی شیراز

ضلع شرقی تخت جمشید و بر دامنه ی کوه رحمت قسمتی قرار دارد که در دوران باستان تراشیده شده و ایوانی مسطح با ارتفاعی در حدود 40 متر ساخته شده ، که توجه گردشگران را به خود جلب می کند. این سازه تحت عنوان آرمگاه شاهی یکی از جاذبه های دیدنی تخت جمشید به شمار می رود.

آرامگاه شاهی را بر اساس الگو های نقش رستم ، مکان دفن داریوش کبیر شاه بزرگ و پادشاه معروف هخامنشی ساخته اند و المان های معماری هخامنشی در این اثر تاریخی قابل روئیت است. اما آرامگاه شاهی تخت جمشید به طور مشخص معلوم نیست که متعلق به کدام یک از شاهان هخامنشی است و براساس گفته مورخان و باستان شناسان اجساد اردشیر دوم و سوم در این مکان قرار دارند.

این بنا از یک اتاق دو ستونی و تالاری 4 ستونی ، ایوانی دوستونی و سکویی تشکیل شده است. نحوه تدفین اجساد در ایران باستان به نحوی بوده که خاک، آب و آتش را آلوده نشوند(همان طور که در دخمه ی زردتشت شهر یزد هم مشاهده شد). از این رو ساخت آرامگاه شاهی بزرگان امپراتوری هخامنشی به گونه ای که اجساد را دل سنگ قرار می دادند و آنها در درون صندوق های سنگی قرار می دادند.

یکی از ویژگی های بارز آرامگاه شاهی تخت جمشید سنگ نقش ها و نگاره های حجاری شده ی آن است. در قسمت بالای آرامگاه نقش پادشاه هخامنشی و احترام به آتش را به نمایش می گذاشته است، نقش آئین فروَهر (فر کیانی که نقش انسان بالدار با حلقه ای در دست است، که بر اساس باور های زردتشیان هر کدام از اجزای این بنا دارای معنا و هویت مشخصی است) یکی دیگر از نقوش برجسته و بارز این سازه به شمار می آید.

در آرامگاه شاهی بخش هایی از هویت هخامنشی و دیگر المان های معماری هخامنشی نیز قابل مشاهده است.شیر های شاخ دار، گل های نیلوفر، با نمایندگان اقوام و اقشار مختلف بخش های دیگری از آرامگاه شاهی را شکل می دهند. همان طور که گفته شد، آرامگاه موجود در این بنا مشخص نیست اما بر اساس گفته ی مورخان و باستان شناسان، آرامگاه شمالی متعلق به اردشیر سوم است و آرامگاه جنوبی هم محل دفن اردشیر دوم هخامنشی در صندوفچه سنگی است.

تخت جمشید با هزاران رمز و راز تاریخی اسراری را از عهد باستان با خود دارد که بسیاری از آنها را باستان شناسان کشف کرده و هنوز اسرار بی شماری از رموز هخامنشی با شاهان و مردمانشان دفن شده اند. معماری و هنر هخامنشی در تخت جمشید، تمدنی را نمایان می سازد، که پس از قرن ها همچنان درخشان و فاخر یکی از میراث بشری به شمار رفته و هویت ملتی را می سازد که هنوز بخش اصلی تفاخر ملی اش محسوب می شود.

تخت جمشید تنها آثار بر جای مانده از عصر پادشاهی هخامنشی نیست بلکه تمدنی است که ساختار های اجتماعی، سیاسی ، فرهنگی و اقتصادی را در دوران باستان به نمایش می گذارد و گردشگران با گام نهادن در این مجموعه باستانی به تاریخ سفر می کنند.