بازار سرتاسری کرمان

برای شروع سفر در کرمان بهترین انتخاب بازار سرتاسری این شهر است، بازاری قدیمی و تاریخی که یکی از نماد های شهر کرمان به شمار می آید و به عنوان قلب تپنده ی کرمان در سالیان متمادی مرکزیت شهر را شکل می داده و یکی از جاذبه های دیدنی کرمان محسوب می شود.

بازار سرتاسری یکی از قدیمی ترین بازار های متمرکز ایران است که در شهر کرمان در طول دوره های مختلف تاریخی شاخ و برگ بیشتری پیدا کرده و حکام مختلف در دوران تاریخی متفاوتی هر کدام نقش و اثری از خود در این بازار تاریخی بر جای گذاشته اند.

این بازار هم به سیاق دیگر بازار های قدیمی با المان های معماری ایرانی ساخته شده است و طاق و گنبد های بازار با آجرکاری و نقوش کاشی کاری شده جلوه بیشتری پیدا کرده اند. حیاط ، کارونسرا و دیگر بخش هایی که در امتداد این بازار وسیع شکل گرفته اند، هر کدام به صورت منفک برای گردشگران جذابیت خود را دارند.

بازار سرتاسری کرمان یکی از طولاتی ترین بازار های ایران است که در راس این لیست نیز قرار دارد. این بازار با طول 1200 متر، از قرن هشتم هجری به بعد شکل گرفته و نکته ی قابل توجه در این بازار پیوستگی و قرار داشتن بسیاری از راسته های اصلی تجارت کرمان در این بازار است که باعث شده برخی از آثار تاریخی و جاذبه های گردشگری شهر کرمان هم بخش هایی از این بازار تاریخی محسوب شوند و هرکدام در گوشه ای از بازار پذیرای بازدیدکنندگان و گردشگران باشند.

بازار سرتاسری از میدان ارگ شروع می شود وگردشگران در آغاز مسیر به دو بازار نقارخانه و بازار سراجی بر می خورند که این دو بازار را به دلیل نزدیکی به میدان ارگ، بازار ارگ می خوانند. پس از عبور از این بازار به محل تقاطع چهار راسته ی ، بازار ارگ، بازار گنجعلی خان، بازار مسگری و بازار میدان قلعه می رسیم که به چهار سوقِ( در بازار های قدیمی راسته های بازار مانند شاخ و برگ های کشیده به اطراف بازار هستند و محل تقاطع چهار راسته را چهار سوق می نامند، که تراکم جمعیتی بیشتری دارد و محل تردد افراد از راسته های مختلف است و از این نظر یکی از قسمت های مهم بازار ها به شمار می رود، از این رو در این قسمت ها شاهد تزئینات بیشتر و هنر نمایی معماران در دوره های مختلف تاریخی در شهر های مختلف هستیم ) گنجعلی خان معروف است.

این چهار سوق یکی از مکان های تاریخی و زیبای بازار سرتاسری است، که طاق و زیر گنبد این مکان با گچ بری هایی چشم نواز آراسته شده اند. علاوه بر هنرآفرینی گچ کاری این بنا ، در این چهار سوق نقاشی های آب رنگی وجود دارد که با وجود قدمت 400 ساله ی شان همچنان زیبا مانده اند و به نوعی زیبایی این مکان تراکم جمعیتی این محل را به دلیل نگاه کردن عابرین به گنبد و طاق چهار سوق افزایش می دهد و تجار فرصت بیشتر و بهتری برای فروش اجناس شان دارند و به نوعی گل بازار به شمار می آید.

در ادامه ی معرفی بازار سرتاسری کرمان از راسته های و بازار های مختلفی عبور خواهید کرد که هر کدام از این بازار ها با توجه به سبک معماری غالب در دوره ی تاریخی شان ساخته شده اند و از این نظر مجموعه متصل و باشکوهی از سبک های معماری هنر ایرانی به شمار می آیند. به طور مثال پس از چهار سوق در ادامه مسیر اصلی بازار به راسته ای می رسیم که به آن بازار گنجعلی خان گفته می شود، این بازار که با اِلمان های معماری سبک صفوی شناخته می شود از بخش های دیدنی و جذاب بازار سرتاسری است، حمام گنجعلی خان ، که یکی از دیدنی ترین جاذبه های گردشگری کرمان محسوب می شود هم، در این راسته قرار گرفته است و مغازه های متعددی هم در این راسته ساخته شده اند.

اما خود معماری بازار گنجعلی خان با تم اصلی بازار هماهنگ است ، اما تفاوت های سبکی در ساخت این بازار آن را زیبا تر ساخته است، از هنر معماری بکار رفته در این بازار هم خود طاق نما ها به تنهایی جلوه خاصی به این مجموعه می بخشند. قسمت دیگری از بازار سرتاسری ، بازار اختیاری است، این بازار که بعد از بازار گنجعلی خان در مسیر اصلی بازار ساخته شده، دارای بخش ها و شاخه و برگ های دیدنی است که بازدید از آنها خالی لطف نیست و هر کدام بنایی تاریخی در این بازار قدیمی به شمار می روند. مدرسه ی شیخیه، کاروانسرای گلشن و سه بازارچه این راسته قدیمی و زیبا را تشکیل می دهند.

اما قسمت مورد توجه گردشگران در بازار سرتاسری ، پس از بازار اختیاری شروع می شود، محدوده ای که در سال 1282 هجری قمری به دستور حاکم وقت شهر کرمان به نام وکیل الملک ساخته می شود و به اسم آن را هم وکیل می گذارند. در این بازار گردشگران در چایخانه سنتی وکیل می توانند اوقات خوشی داشته باشند و در کنار آن از حمام وکیل ، کارونسرا و مسجد وکیل هم دیدن کنند.

پس از بازار وکیل به بازار سردار می رسیم ، که بیشتر راسته پارچه فروشان به شمار می آید و این بازار شامل چند بازارچه می شود که بخش های جانبی بازار سرتاسری را شکل می دهند . بخش دیگری از بازار سرتاسری را بازار مظفری تشکیل می دهد که تکیه بازار، مسجد جامع کرمان و قدمگاه بازار از قسمت های مختلف این بازار تاریخی به شمار می آیند.

اگر گردشگران می خواهند از راسته ی آهنگران دیدن کنند که هنوز هم آهنگری به شکل سنتی در این بازار وجود دارد باید از بازار محمود دیدن کنند، اما بازار دیگری که در بازار سراسری قرار دارد و در انتها به همان چهار سوق زیبای بازار منتهی می شود، بازار میدان قلعه است ،که یک سر آن بازار محمود و انتهای آن چهار سوق گنجعلی خانی است.

اما با همه این اوصافِ جز به جز از بازار های بازار سرتاسری کرمان که بر خی از بازار های آن مانند بازار زرگری، مسگری، کفاش ها و عطار ها را شرح ندادیم اما این بازار بزرگ وسیع به منزله قلب اقتصادی و اجتماعی کرمان مجموعه بی نظیری را به روی گردشگران باز می کند و شهر کرمان برای گردشگران جذاب تر و دیدنی تر خواهد بود.