باغ دولت آباد یزد
باغ های ایرانی در شهر های مختلف به ویژه در مناطق مرکزی ایران، از جاذبه های گردشگری مهم و زیبا به شمار می روند. یزد نیز با وجود شرایط آب و هوایی و محیط کویری دارای باغ های زیبایی است که از قدیمی ترین و در نوع خود منحصر به فرد ترین باغ ها در یزد باغ دولت آباد است.
این باغ که به عنوان یکی از آثار ثبت شده در یونسکو از شهرت جهانی برخوردار است، گردشگران بسیاری را بسوی خود می کشاند، البته این شهرت دلایل چندگانه ای دارد، که در این جا این مکان تاریخی و زیبا را معرفی خواهیم کرد.
باغ دولت آباد در اواخر دوران افشاریه توسط محمد تقی خان بافقی ساخته شد. در اولین قدم برای ساخت چنین باغی آب را از مهریز با قناتی به طول 65 کیلومتر به یزد رسانند، که این حجم از توجه و زحمت به واسطه ی موقعیت محمد تقی خان بافقی حاکم شهر یزد بود و باغ هم به نوعی سکونت گاه و محل دارالحکومه ی شهر یزد بود.
این نکته جذابیت بیشتری برای باغ دولت آباد ایجاد می کند. اما شهرت بیشتر باغ به واسطه ی بادگیر 33 متری آن است که بلند ترین باد گیر خشتی جهان به شمار می آید و پر بی راه نیست که شهرت جهانی چنین باغی را از بادگیر بی نظیرش بدانیم.
گذشته از بادگیر و قنات عظیم و طویل باغ دولت آباد، معماری و بخش های مختلف و زیبای این عمارت گردشگران را شیفته خود می سازند و کاردانی و نکته سنجی سازندگان این اثر تاریخی گردشگران را شگفت زده خواهد کرد.
با توجه به ماهیت باغ که هم محل سکونت حکمرانان وقت یزد بوده و هم دارالحکومه ی، دارای اندرونی(محل سکونت و بخش خصوص باغ) و بیرونی یا همان جلوخان (بخش عمومی و اداری که مردم برای دادرسی و امورات شهر به این قسمت مراجعه می کردند) است. که هرکدام با توجه به هویت شان ساختار معماریشان هم متفاوت است.
یکی از قسمت هایی که از اندرونی این باغ قابل توجه است و برای توصیف آن باید صفت های متعددی را بکار ببریم، عمارت هشتی که اصلی ترین قسمت اندرونی باغ دولت آباد را تشکیل می دهد بادگیر بلند باغ باد را به این عمارت هدایت می کند و باد با آب حوض های داخل عمارت هوایی خنک و دلنشین را برای آن محیط فراهم می کنند، شاه نشین های این عمارت هم در نهایت زیبای و هنر آفرینی هنرمندانی چون علی اکبر آخوند(استاد کاربند سازی( یکی از هنر های معماری ایرانی)) ساخته شده است. برج های دیده بانی هم در اطراف این بنای حکومتی و در عین حال شخصی همچنان پابر جا هستند.
قسمت بیرونی که محل اداره ی شهر به شمار می رفته، که گردشگران در این قسمت می توانند از بنا هایی مانند جلو خان و سردر، تالار آیینه، عمارت تهرانی و دو بازارچه دیدن کنند. این باغ که دوران پهلوی دوم مورد بازسازی قرار گرفت و به واسطه بادگیر مشهور بیشتر مورد توجه قرار داشته است. گردشگران در محیط زیبا و دلنشین باغ دولت آباد می توانند اوقات لذت بخشی را تجربه کنند.