یکی از بقایای زیبای مجموعه پاسارگاد برج مانندی است که در بخش شمالی مجموعه پاسارگاد قرار دارد و بر اساس شواهد و قرائن در اویل دوران هخامنشی در خلال حکمرانی کوروش کبیر و کمبوجیه فرزند او ساخته شده است، از این برج امروزه تنها دیواره ای برجای مانده که به دلیل گم شدن هویت این مجموعه باستانی و تاریخی در خلال قرن ها فراموشی ایرانیان، اهالی منطقه آن را زندان سلیمان می نامیده اند.
اما در واقع از چگونگی و چرایی این بنا اطلاعات دقیقی در دست نیست و با توجه به ساختار باقی مانده از این اثر ، حدس و گمان هایی با استدلال هایی نه چندان قوی از سوی باستان شناسان گفته شده ، برخی از باستان شناسان به دلیل شباهت دیواره ی بر جا مانده از بنا به کعبه ی زدتشت در نقش رستم در استان فارس ، آن را آتشکده و مکانی مذهبی می دانند. هرچند که هویت خود کعبه زردتشت هم در هاله ای از ابهام قرار دارد و تنها براساس نام و شکل کعبه مانندش آن را کعبه زردتشت خطاب می کنند.
عده ای هم حدس می زنند که این برج آرامگاه پدر کوروش ، کمبوجیه، باشد که پس از به قدرت رسیدن کوروش آن را به این مکان انتقال داده است. برخی دیگر از باستان شناسان این ساختمان را به دلیل نزدیکی به کاخ های پاسارگاد ، خزانه ای برای نگهداری از لوازم و اسباب سلطنتی و جواهرات و نشان های پادشهایی می دانند.
اما از این برج پر رمز و راز ساختمانی چهار گوش بوده و ارتفاع آن 14 متر بوده است که بر روی سکویی قرار داشته ،که از سه پله تشکیل می شده و امروزه گردشگران و باستان شناسان بسیاری مجذوب این بنای باستانی هستند. اما جدا از حدس و گمان های پراکنده که در ابهام های تاریخی پیچیده، این ساختمان بنایی است که بخشی از مجموعه سلطنتی کوروش کبیر را تشکیل می دهد و برای بازسازی تصویری باستانی یکی از پازل های برجا مانده از آن دوران تاریخ ایران به شمار می آید.
بخش دیگری از مجموعه ی پاسارگاد که برای گردشگران جذاب خواهد بود ، تل تخت نام دارد، این قسمت که تختگاه سلطنتی و یا جایگاه ارگ سلطنتی پاسارگاد بوده است و کوروش قصد داشته تا مجموعه ی وسیعی در این بخش بسازد، که با مرگش کار نیمه تمام می ماند. داریوش کبیر بر روی سازه های ساخته شده در دوران کوروش کبیر دژی مستحکم را بنا می کند که در دوران سلوکیان نیز مورد استفاده قرار گرفته است.
البته بسیاری از باستان شناسان بر این نظر تاکید دارند که داریوش ارگ سلطنتی پاسارگاد را به محل گنجینه ی پادشهای هخامنشی تبدیل می کند که حتی تا اواخر سلسله ی هخامنشی محل نگهداری گنجینه های آنان بوده که با حمله اسکندر مقدونی بسیاری از آنها به غارت برده می شود و مابقی نیز ناپدید و تخریب شده اند.
گردشگران در مجموعه ی پاسارگاد با بخش های دیگری از هویت هخامنشیان در دوران ابتدایی سلطنتشان آشنا می شوند و شکل تکامل یافته تر آن را می توانند در 70 کیلومتر آن ور تر در تخت جمشید مشاهده کنند، اما بی گمان سایه سنگین کوروش کبیر مجموعه پاسارگاد را برای گردشگران جذاب تر و دیدنی تر می کند.
