سردر عالی قاپو قزوین

جاذبه های گردشگری ایران - سردر عالی قاپو قزوین

دوران سلطنت شاه تهماسب اول صفوی در قزوین، دوران ثبات و تثبیت سلسله ی صفویه در ایران بود. این خاندان برای اولین بار پس از اسلام نام ایران نه به شکل یک حکومت محلی در بخشی از قلمرو ایران قدیم بلکه صورت یک امپراتوری را بار دیگر زنده کردند و مفهوم ملت در آمیختگی دو عنصر ملی ایران و مذهب تشیع را پایه های حکومت خود ساختند. به همین خاطر در بخش های هویتی مختلفی از ساختار های اجتماعی ایران عمومیت و هویت مشخص پیدا کرد. یکی از عناصر برجا مانده ی آن دوران که امروزه گردشگران بسیاری را راهی ایران می کند و در داخل ایران هم علاقه مندان و شیفتگان بسیاری دارد، معماری ایرانی است، که در دوران صفویه به شکوفایی و کمال رسید و شهرسازی ایرانی در آمیخته با هنر معماری ایرانی آثار باشکوه، زیبا و ماندگاری را خلق کرد. هرچند نمی توان در سبک شناسی معماری به طور مشخص از معماری عهد صفویه نام برد اما باید به این نکته اذعان که هویت معماری صفویه که گردشگران بسیاری آن را به واسطه ی بنا ها و آثار تاریخی بازمانده از آن دوران می شناسند، مجموعه ای از هویت های معماری رایج در نقاط مختلف بود که در دوره های زمانی مانند دوران تیموریان ویژگی های به آن اضافه شده بود و مجموعه ویژگی های مختلفی از سبک های مختلف ، معماری اصفهان را پدید آورد که بخشی از این سبک در دوران صفویه به کمال خود رسید.

قزوین هم با اینکه پیش از اصفهان پایتخت ایران بوده، اما در بنا های متعلق به عصر صفویه دارای ویژگی های یکسانی با آثار آن دوران در اصفهان می باشد که در آنجا به شکوفایی شده رسیدند. به همین منظور، این بار در معرفی جاذبه های گردشگری قزوین به سراغ سردر عالی قاپوی این شهر می رویم و با هم بخش های زیبای این اثر تاریخی را خواهیم دید. برای دیدن این اثر تاریخی کافی است به خیابان سپه سابق و خیابان امام خمینی کنونی شهر قزوین بروید، این سردر در ابتدای این خیابان قرار دارد و از جمله آثار معدود و انگشت شمار ارگ سلطنتی صفویه در قزوین است، که از آن مجموعه ی وسیع و پادشاهی برجای مانده است. زمان ساخت این سردر که محل دولتخانه ی صفویه به شمار می رفته، به دوران پادشاهی شاه طهماسب باز می گردد و در زمان به سلطنت رسیدن شاه عباس کبیر و پیش از عزیمت به اصفهان( پایتخت سوم سلسله ی صفویه) تغییراتی در بنا داده شد که آن را به شکل کنونی اش درآورد، بعد ها در دوران قاجار ، بخصوص در دوران حکمرانی سعدالسلطنته ی اصفهانی (در زمان پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار) بر این شهر، مرمت هایی کوچک و لازم بر روی بنا صورت گرفت. در دروان پهلوی محل شهربانی و پلیس شهر بود. با پیروزی انقلاب هم این مکان تاریخی به سازمان میراث فرهنگی سپرده شد.

همه این ها را گفتیم تا به زیبایی های این بنا برسیم، زیبایی هایی که وصف آن در قالب چند سطر مختصر شاید کم لطفی به این بنا باشد، اما برای آشنا شدن شما با این اثر با اصالت ، مشخصات کلی بنا را تیتر وار عنوان می کنیم، در نمای کلی گردشگران بنای بلند و زیبا را می بینند که هویت معماری ایرانیِ اثر مسحور کننده و چشم نواز است، قوس ها و گچ کاری های طاق گنبدی مانندِ بنا، اصلی ترین بخش این سازه ی تاریخی است، که سه ردیف طاق نما در کناره های آن قرار گرفته است. ستون نما های آجری در سمت چپ و راست طاق اصلی شکل بنا را کامل می کند و در زیر ایوان هم هشتی و اتاق نگهبانان ساختار زیبای این اثر را حفظ کرده است.کاشی کاری های بنا و کتیبه های آذین شده با هنر خوشنویسان ایرانی، بخش های مختلف این اثر تاریخی را شکل می دهند و طعم سفر به شهر قزوین را شیرین تر می سازند.