قلعه رودخان رشت
ایران سرزمین عجیبی است، پهنه ی جغرافیایی وسیعی که اقلیم های متفاوت و متنوع آن سبک ها و شیوه های مختلفی از زندگی را در طول سالیان متمادی در نقاط مختلف این سرزمین ایجاد کرده و گردشگران در بخش های مختلف این سرزمین تکه هایی از تاریخ پر شکوه و پر داستان آن را خواهند دید. هرکدام از این تکه ها بسته به شرایط اقلیمی و جغرافیایی نمودی زیبا، ساختاری شکیل و حکایت های گفتنی دارند. در مسیر 2safar به شهر زیبای رشت گردشگران با شکل دیگری از جاذبه های دیدنی ایران رو به رو خواهند بود، جاذبه هایی که با توجه به شرایط اقلیمی استان سرسبز گیلان در میان کوه ها و درختان جای گرفته و مناظری زیبا و چشم نواز آنها را احاطه کرده است.
قلعه رودخان یکی از همین جاذبه های شگفت انگیز است، مکانی که در دل جنگل های گیلان جا خوش کرده و قرن هاست، پاسدار هویت مردمان این ناحیه است. برای رسیدن به قلعه رودخان از رشت، بهترین مسیر رفتن به شهر فومن است، در این بین تاکسی های بین شهری بهترین انتخاب برای کسانی است که نمی خواهند در هنگام رسیدن به این قلعه تاریخی و البته زیبا، مناظر طبیعی و تماشایی مسیر را از دست بدهند. این قلعه در 25 کیلومتری جنوب غربی فومن قرار دارد، روستا هایی سرسبز، جنگل زیبا و رودخانه های جوشان و پرخروش مسیر رسیدن شما به قلعه رودخان را سرگرم کننده و دلنشین می کنند، به گونه ای که مسیر زیبای قلعه خود یکی از جاذبه های گیلان محسوب می شود و این تازه ابتدای این مسیر تماشایی است. هنگامی که به نزدیکی های قلعه می رسید، باید مسیر پر پیچ و خمی را برای رسیدن به قلعه آغاز کنید، مسیری پر پیچ و خم که هزار پله ی سنگی هم پیش روی شماست، اما این جمله را به یاد داشته باشید، که در هنگام قدم گذاشتن در مسیر قلعه شاید تعداد پله ها و سختی کوه نوردی مسیر برای رسیدن به قلعه رودخان در ارتفاع 715 متری را احساس نکنید، شیب ملایم و پله های کم ارتفاع تنها شکل فیزیکی مسیر را ساده می کنند، اما منظره های دیدنی، صحنه ی زیبا و هوای مطبوع جنگل قدم های شما را سبک تر و مسیر را برایتان کوتاه تر می کند، اگر بخواهید از این سفر خاطره ای بردارید، پیاده روی تا قلعه رودخان جذاب ترین بخش این خاطره خواهد بود.
در قسمت های پایین دست و در مسیر گردشگران برای رفتن به قلعه، خوراکی های خوشمزه و دلپذیر رستوران های محلی در کنار مسیر ، سفر به این مکان تاریخی را لذت بخش می کنند، زنان گیلانی هم با لباس های محلی و سنتی شان در حال پختِ شیرینی ها و نان های داغ و محلی لذت قدم گذاشتن در چنین مکانی را تکمیل می سازند. به نوعی یک کارناوال زیبا از زندگی در این مسیر برپاست، مسیری در میان درختان نم خورده و زیبای جنگل روایت گر بخش های مهمی از تاریخ ایران و گیلان است و ما در 2safar در ادامه این مسیر، شما را با این قلعه و حکایت هایش بیشتر آشنا می کنیم، با هم در این مسیر هم قدم باشیم.
در ادامه ی معرفی قلعه رودخان در نزدیکی شهر رشت، از مسیر زیبا و دیدنی این قلعه گفتیم و بخش ها و قسمت های مختلف آن را معرفی کردیم. زمانی که گردشگران پس از عبور از مسیر نسبتا طولانی و پر پیچ و خم به قلعه آجری و تو در توی رودخان می رسند، با وجود زیبایی های مسیر اما خستگی پیاده روی نیمه کوهستانی با دیدن این بنا فراموش می شود، باور به ساخت چنین بنایی در دوران سلجوقی هیجان زیادی را برای گردشگران ایجاد می کند. هرچند بسیاری معتقدند که قلعه ای پیش از این قلعه در دوران ساسانی در این جا وجود داشته است و در دوران سلجوقی آن قلعه باستانی جای خود را به سازه ای زیبا می دهد و برای سالیان و قرن های متمادی یکی از مهمترین سازه های دفاعی شمال ایران در گیلان بوده است.
اگر بخواهیم به طور دقیق تر از تاریخ این مکان تاریخی سخن بگوئیم، باید بر اساس کتیبه ی موجود در قلعه که در قسمت ورودی قلعه رودخان قرار گرفته است، آن را متعلق به سال های 918 تا 921 هجری قمری بدانیم. این کتیبه سلطان حسام الدین امیره دباج معروف به امیره دباج فومنی را بانی ساخت مجدد قلعه عنوان کرده است. ایشان حاکم بیه پس در نواحی گیلان بود،که در غرب سفید رود در کنار پیه پیش و تالش قرارد داشته و خاندانی تحت عنوان اسحاقی فومن بر محدوده ی پیه پس حکم می رانده است. قلعه رودخان یکی از مناطقی بود که همواره حکومت محلی و گروه های نظامی معارض در گیلان در آن پناه می گرفتند و استحکامات نظامی اش، دژی مستحکم برای آنان به شمار می رفت. اگر بخواهیم به مشهور ترین این گروه ها اشاره کنیم باید به اسماعیلیان الموت در دوران سلجوقی و میرزا کوچک خان جنگلی در دوران معاصر و اواخر دوران قاجار اشاره کنیم. اسماعیلیان در دوران سلجوقی حکومتی معترض بوودند که در نواحی گیلان با محوریت قلعه الموت حضور داشتند اما قلعه رودخان هم یکی از پایگاه های نظامی آنان به شمار می رفت. براساس گفته های محلی های قلعه رودخان، میرزا کوچک هم در دوران مبارزات خود با حکومت مرکزی در اواخر دوران قاجار، مدت ها در جنگ های پارتیزانی اش در این قلعه پناه می گرفت.
همه این رخداد های تاریخی که در این مکان روی داده در بردارنده ی حکایت ها و داستان های بسیاری است که گردشگران می توانند در کنار برج و باور های متعدد قلعه رودخان با آنها آشنا شوند. این قلعه آجری دارای چهل برج دیده بانی در گرداگرد خود است، البته نکته قابل توجه در خصوص قلعه رودخان، مساحت 2و نیم هکتاری این قلعه بر روی ارتفاعات روستای رودخان است. ارگ قلعه رودخان در غرب محوطه ی قلعه قرار دارد، این سازه از دو طبقه تشکیل شده و یک بنای دو طبقه ی دیگر هم در قسمت شرقی با نام قراول خانه وجود دارد. سازه و شکل کلی این بنا برای گردشگران قابل توجه است. معماری قلعه رودخان برای گردشگران جذابیت و تازگی بسیاری خواهد داشت. طاق های آجری، با روزنه هایی برای محافظت و حراست از قلعه از جمله بخش های هستند که گردشگران از دیدن آنها حس هیجان انگیز حضور در یک قلعه ی تاریخی را احساس خواهند کرد.