افسوس ترکیه چشمه هیدرون
گردشگران در شهر افسوس هنگامی که از یادبود ممیوس فاتح عبور می کند و درست در همان قسمت شمالی میدان دومیتیان، اثر دیگری از دوران شکوه و اقتدار روم باستان را مشاهده می کنند. بنای با معماری با شکوه روم که به خیابان کورتیس و خانه ی تراس ها نزدیک است. چشمه ی Hydreion اثری مستطیل شکل است، که باستان شناسان بر این باورند که این اثر تنها یک اثر تزئینی نبوده و در کنار نمای زیبا و با اصالتش در این نقطه از شهر افسوس کارکرد های خدماتی اش بیشتر برای مردم اهمیت داشته است. از جمله می توان به تمیز نگه داشتن خیابان کورتیس با توجه به حجم جمعیتی زیادآن و استفاده از این آب اشاره کرد. همچنین در ماه های تابستان برای خنک کردن سنگ های مرمر خیابان از آب موجود در این چشمه استفاده می شد.
شکل ساختار و سازه ی اثر باستانی برای گردشگران قابل توجه است. چشمه توسط چهار ستون احاطه شده است که در بازسازی های سالهای اخیر توسط باستان شناسان مجدداً بنا شده اند. در بین این ستون ها، چهار مجسمه در یک طاقچه نیمه دایرهای قرار داشته است، که فضا و نمای بنای چشمه را باشکوه و اساطیری می ساخت. بر اساس یافته های باستان شناسان این مجسمه ها در قرن 2 میلادی توسط دیوکلتیان (دیکلتیانوس یا دیکلتیان امپراتور روم) سفارش داده شد، در زمان حکمرانی این امپراتور،امپراطوری روم به دلیل آشوب های فراوان بین چهار نفر تقسیم شد، وی امپراتور شرق بود و ماکسیمیان را به عنوان امپراتور غرب برگزید. از این رو ، مجسمه ی چهار امپراتور یا همان سزارین روم از جمله دیوکلتیان ، ماکسیمیان ، گالریوس و کنستانسیوس کلروس ، در بنای چشمه ی Hydreion گذاشته شدند. امروزه اثری از آن مجسمه ها و بنای باشکوه چشمه نیست اما پایه های آن ها هنوز در مقابل بنا وجود دارند و این بخش از تاریخ امپراتوری روم در این قسمت شهر افسوس به یادگار مانده و گردشگران می توانند در کنار بازدید از این اثر باستانی، با آن دوره ی پر آشوب امپراتوری روم آشنا شوند که با حکمرانی چهار امپراتور رومی بار دیگر ثبات خود را به دست آورد.
بر اساس کتیبه ای که بر روی این چشمه وجود دارد می توان زمان ساخت این اثر باستانی و زیبا را متعلق به سال 200 میلادی در دوره ی سوران روم دانست. البته باستان شناسان بر این باورند که بنای چشمه ی Hydreion بعد از ساخت، یک بار دیگر مورد بازسازی و ساخت مجدد قرار گرفته است. بنابراین می توان گفت که این ساختمان فواره ای است که در زمان سلطنت امپراطور آگستوس به سقف غربی بنای یادبود ممنیوس اضافه شده و در سال 200 میلادی احیا شد. با تمام این تفاسیر و گمانه زنی های تاریخی درخصوص زمان ساخت و تاریخ اثر، باید به این نکته دقت داشت که این چشمه تاریخی با خود داستان آن بخش از تاریخ روم را روایت می کند و گردشگران ناخود آگاه در کنار بازدید از این ستون های سنگی زیبا، برگ های تاریخ روم را ورق می زنند و با دیوکلتیان ، ماکسیمیان ، گالریوس و کنستانسیوس کلروس در این بخش از جهان آشنا می شوند.