برج فلزی مجموعه منار قطب دهلی هند
جاذبه های گردشگری جهان - برج فلزی مجموعه منار قطب دهلی هند
در میان بازدید از مجموعه منار قطب شهر دهلی ستونی فلزی و سیاه رنگ شاید چندان خود نمایی نکند، اما اگر پیش از رفتن به این مکان در مورد آن ستون یا برج فلزی اطلاعات اندکی داشته اید و یا راهنمای تور و دیگر گردشگران در مورد آن ستون فلزی چیزی به شما گفته باشد، بدون شک کنجکاوی دیدن آن حجم فلزی ستونی شکل جذاب ترین قسمت مجموعه ی منار قطب برای شما خواهد بود و شما در کنار گردشگران دیگری که مشتاقانه این بنای رازآلود را نگاه می کنند، با آن آشنا خواهید شد.
باستان شناسان پس از کاوش ها و تحقیقات فراوان ستون فلزی در محوطه ی مسجد قوت الاسلام را متعلق به حدود سال های 375 تا 410 میلادی است که در آن دوره ی تاریخی پادشاه چاندار(چاندراگپتا دوم) بر دهلی و هند پادشاهی می کرده و امروزه یکی از جاذبه های دیدنی مجموعه منار قطب به شمار می رود. ارتفاع این ستون فلزی در حدود 2/7 متر می باشد و وزن تقریبی آن را هم 6 تن ارزیابی کرده اند. باستان شناسان بر این باورند که این تون فلزی در مکانی دیگر قرار داشته که به پاس معبدی که پیش از ویرانی توسط قطب الدین ایبک، بخشی از هویت آن مان به شمار می رفته است.
نکته ی قابل توجه و مهم در خصوص این ستون سنگی جنس و آلیاژ بکار رفته در جنس این ستون است، فلز آن زنگ نمی زند، نوع فلز مشخص نیست( هرچند در کاوش های آزمایشگاهی آن را آهن کریستالی می دانند)، پوسیده نمی شود و تغییر رنگ نداده و این توجه بیشتری را به سوی خود جلب می کند و به خصوص برای گردشگران شاید اثری فرازمینی به نظر بیاید. در قسمت هایی از این ستون فلزی تیره رنگ، کتیبه ها و نقوشی وجود دارد که ارزش تاریخی آن را افزایش می دهد.
یکی از کتیبه هایی که قدیمی ترین کتیبه ی این ستون هم به شمار می آید، اطلاعات در مورد پادشاهی به نام چاندارست که تحت عنوان امپراتور چاندراگوپتا دوم نیز ار او یاد شده است . زبان بکار رفته در نوشتار این کتیبه سانسکریت است و اطلاعان بسیار مفیدی در خصوص تاریخ و هویت دوره های تاریخی دهلی و هند را در ختیار کارشناسان و باستان شناسان قرار داده است و گردشگران هم در می توانند از یافته های تاریخی بدست آمده از این ستون فلزی درک بهتری نسبت به تاریخ این سرزمین داشته باشند.
در بخشی از ستون که در فاصله ی چهار متری از زمین قرار دارد، فرورفتگی در فلز ستون ایجاد شده که برخی بر این باورند که در اثر حمله نادر شاه افشار(پادشاه افسانه ای و جهانگشایی ایرانی) در این جا ایجاد شده، در حالی که به نظر نمی رسد، نادر شاه در حمله به دهلی مسجد مسلمانان تخریب نماید و نکته دیگر اینکه به جز آن فرورفتگی هیچ اثر دیگری از تخریب دیگر بنا ها در اثر اصابت توپ به مجموعه منار قطب وجود ندارد.
یافته های علمی معاصر که در لندن به ان دست پیدا کردند، جنس و چرایی عدم خوردگی ستون فلزی را کشف کرده اند که بر اساس واکنش های شیمیایی و استفاده از انواع مواد در شکل گیری آهن ستون بوده و این موضوع شهرت و توجه بیشتری برای ستون به همراه داشته است و همچنین پیشرفت تکنولوژی آن دوره تاریخی را نیز مورد توجه قرار می دهد.