در ادامه ی معرفی جاذبه های گردشگری مراکز استان های مختلف ایران به استان ایلام می رسیم، تا در کنار هم جاذبه های گردشگری دیدنی شهر ایلام و دیگر شهر مهم این استان را بشناسیم و سپس به سراغ دیگر جاذبه های طبیعی، تفریحی و تاریخی استان ایلام در مناطق بیرون از شهر ها خواهیم رفت. اما در ابتدای سفر باید ایلام را به طور تقریبی بشناسیم، استانی که در دوران پهلوی دوم به عنوان یک فرمانداری انتخاب شد و قدمت خود شهری به نام ایلام به دوران رضا شاه باز می گردد، اما جزء یکی از قدییمی ترین سکونت گاه های ایران به شمار می آید.
اگر به تاریخ کهن این ناحیه جغرافیایی باز گردیم، مشخصه ی اصلی تاریخی این سرزمین به دوران عیلام باز می گردد، عیلام به عنوان یکی از تمدن های باستانی در نواحی بین النهرین و بخش های جنوب غربی فلات ایران، قلمرویی آباد داشت، که شهر شوش در استان خوزستان (که پیش تر به معرفی جاذبه های گردشگری آن در 2SAFAR پرداختیم و به تمدن عیلام هم اشاره های مختلفی داشتیم) یکی از پایتخت های این حکومت باستانی به شمار می رفت. نواحی کوهستانی و مسیر های پر پیچ و خم این خطه ، موقعیت استراتژیک را فراهم آورد که بر اساس اطلاعات تاریخی یکی از مناطق مهم در قلمرو عیلام به شمار می رفت، این موقعیت در دوران هخامنشی و به خصوص اشکانی و ساسانی ادامه داشت، چرا که در استان ایلام آثار باستانی متعلق به دوران اشکانی و ساسانی بر جامانده که در ادامه ی سفر به این استان با آن آشنا خواهیم شد.
پس از ورود اعراب به ایران هم، مهمترین مشخصه ی سیاسی این ناحیه تسلط حسنویه ، اتابکان لر و والیان پشتکوه در این ناحیه ی جغرافیایی بود، این درحالی است که به لحاظ قومی ایلام یکی از مناطق کردن نشین ایران به شما می آید و اقوام کرد در کوهستان ها و دشت های این حوزه ی جغرافیایی ساکن هستند. با روی کار آمدن رضا شاه تلاش ایلات و صاحب نفوذ در این منطقه، با دولت مرکزی درگیری هایی صورت گرفت، که تسلط حکومت مرکزی شهری در این ناحیه شکل گرفت، این شهر را به واسطه ی تاریخ کهن و تمدن عیلامی، ایلام نامیدند.
از آن پس ایلام به عنوان یکی از شهر های مرزی ایران کشورِ عراق بخشی از استان کرمانشاه به شمار می آمد، تا اینکه دهه ی 1340 شهر های مختلف در اطراف شهر ایلام به محدوده ی فرمانداری این شهر اضافه شد. ایلام از شمال با استان کرمانشاه، از جنوب با استان خوزستان ، از شرق به استان لرستان و از غرب با کشور عراق همسایه است، نواحی کوهستانی این ناحیه ی جغرافیایی یکی از مشخصه های اصلی استان به شمار می آید و مسیر های پر پیچ و خم اش برای گردشگران فضایی متفاوت را رقم می زنند. به لحاظ فرهنگی و قومی هم این استان با وجود اکثریت کرد با تنوع فرهنگی رو به روست و مانند دیگر نواحی ایران جذابیت های فرهنگی بسیار متنوعی را در خود جای داده است. گردشگران در استان ایلام با مناطق و مناظر طبیعی بسیار زیبا، بکر و تماشایی رو به رو خواهند بود و در قسمت های مختلف این استان زیبا و تاریخی نیز می توانند آثار و جاذبه های تاریخی مختلفی را مشاهده کنند.
در سفر به استان ایلام در ابتدا به سراغ مرکز این استان و شهر ایلام می رویم، شهری که مهمترین شهر این استان به شمار می آید و دیرینگی تاریخی اش، به عنوان شهر در معنای مدرن آن، به دوران پهلوی اول باز می گردد، شهر ایلام، آینه ی تمام نمایی از استان ایلام است، شهری که نام خود را از تاریخ کهن این خطه ی جغرافیایی وام گرفته و در یکی از مناطق پر رخداد سیاسی و تاریخی به شمار می آید. تا پیش از تبدیل شدن به شهری به نام ایلام، والی نشینی تحت حکومت اتابکان لر و والیان محلی پشتکوه بود، به همین خاطر،درست در همین محدوده ی جغرافیایی روستای بزرگی به نام حسین آباد قرار داشت، که والیان محلی در آن برج و بارویی داشتند. دلایل مختلفی برای شکل نگرفتن یک مجموعه ی شهری در این محدوده ی جغرافیایی وجود داشت، مهمترین دلیل آن هم ساختار والی گری در این منطقه بود، که به واسطه ی موقعیت جغرافیایی شکلی سنتی به خود داشت.
از سوی دیگر، نزدیکی به شهر کرمانشاه به عنوان مرکزی اداری و حکومتی به شکل رسمی در غرب ایران، شکل گیری ساختار شهری در این محدوده ی جغرافیایی را به عقب می انداخت، با این وجود، تاریخ کهن ایلام برای گردشگرانی که به این شهر و استان می روند، داستان دیگری را روایت می کند، داستانی ریشه در تاریخ کهن این خطه و سکونت مردم طی چند هزار سال گذشته در این منطقه دارد. گردشگران در داخل شهر ایلام با جاذبه های تاریخی و فرهنگی انگشت شماری رو به رو هستند، اما برای کسانی که می خواهند سرزمین بکر با مناظری فوق العاده را مشاهده کنند، مقصد بسیاری دیدنی خواهد بود، جاذبه های گردشگری و طبیعت گردی ایلام یکی از مهمترین جاذبه های این شهر محسوب می شوند.
نکته مهم دیگر در خصوص جاذبه های گردشگری شهر ایلام، قرارداشتن جاذبه های گردشگری تاریخی و باستانی این شهر در نواحی اطراف و شهر های کوچکی است که در اطراف ایلام قرار دارند به همین خاطر، در این مسیر ابتدا صرفا جاذبه های گردشگری شهری ایلام را برای تان معرفی می کنیم و در ادامه ی معرفی جاذبه های گردشگری ایران به این جاذبه های تاریخی و تفریحی در خارج از شهر ایلام خواهیم پرداخت. یکی از جاذبه های تماشایی شهر ایلام فرهنگ و المان های فرهنگی مردمان این منطقه برای گردشگرانی است که قدم به ایلامی گذارند، در شهر ایلام مانند بسیاری از نواحی دیگر ایران، کثرت گرایی فرهنگی و هویتی مشاهده می شود، البته در شهر ایلام این تنوع هویتی بیشتر شکلی فرهنگی به خود می گیرد، که با وجود تنوع قومی در این شهر، بیشتر اقوام کرد هستند، با این حال، تنوع فرهنگی و منطقه ای مختلفی میان آنها وجود دارد.
گردشگران در شهر ایلام با جاذبه های مانند، قلعه ی والی، کاخ فلاحتی، قلعه ی اسماعیل خان و چندین بنای تاریخی و گردشگری دیگر رو به رو خواهند بود. از این رو، در ادامه ی سفر ما به این شهر زیبا با ما همراه باشید تا مناطق و خطه ها مختلف این سرزمین تاریخی را با هم ببینیم و بشناسیم.
