معبد پارتنون آتن یونان

برای گردشگرانی که آتن را به عنوان مقصد سفرشان در نظر گرفته اند، بدون شک جاذبه های گردشگری فراوانی پیش روی شان قرار دارد، اما مهمترین تصویری که بسیاری از مردم جهان از آتن و یونان در ذهن دارند، تصویر معبد باستانی پارتنون است، پارتنون تنها یک جاذبه ی گردشگری نیست، بلکه نمادی از دنیای یونان قدیم است و بخش مهمی از هویت تمدنی این سرزمین به شمار می آید، برای بسیاری پارتنون تنها نماد یونان و شهر آتن نیست، بلکه نماد و نشانی برای دموکراسی آتنی می دانند. بنایی با شکوه از تمدنی که هنوز در اروپا صدای فیلسوفان اش را می توان شنید.

پارتنون در بلند ترین نقطه ی منطقه ی تاریخی آکروپولیس ساخته شده است، به طور دقیق بر اساس اطلاعات موجود در خصوص این بنای تاریخی، بانی و سازنده ی آن را پریکلس می دانند، توسیدید مورخ معروف و بنام بونانی او را با نام نخستین شهروند آتن یاد می کند، وی سیاستمدار و یکی از فرماندهان قدرت مند و با نفوذ یونانی بود که در دمکراسی آتنی و بالندگی شهر آتن هم نقش کلیدی داشت. معبد پارتنون در خلال سال های 447 تا 432 پیش از میلاد بر فراز آگروپولیس به خواست پریکلس ساخته شد.

طراحی و معماری این بنای فاخر تاریخی را کایمراتیس (Kallicrates) و ایکتینوس (Iktinos) از معماران برجسته آن روزگار یونان بر عهده داشتند. پارتنون به معنای باکره است، و به یکی از اساطیر یونانی، آتنا، الهه ی خرد، جنگاوری و نگهبان آتن تعلق دارد، نام خود شهر آتن را هم از این ایزدبانوی یونانی گرفته اند. پریکلس به عنوان یکی از جنگ آوران مشهور یونان، پارتنون را به خدای جنگجو و هدایت گر سربازان آتنا اهدا کرد و این بنا یکی از مهم ترین نماد های یونان باستان بدل شد. از سوی دیگر ، در باور یونانیان باستان، آتنا یکی از الهه های باکره و دختر زئوس است، نام گذاری پارتنون به معنای باکره هم به همین دلیل صورت گرفته است.

بر اساس اطلاعات موجود در خصوص معبد پارتنون، معابد دیگری پیش از همین معبد امروزی وجود داشته است، که به دلالیل گوناگون مانند جنگ ها و آتش سوزی ها از میان رفتند و پارتنون از حدود 5 قرن قبل میلاد مسیح تا به امروز پا برجا مانده است، این درحالی است، تخریب بخش هایی از سقف معبد و شکسته شدن برخی از ستون های نیز در حدود سال 1687 رخ داد، زمانی که در حمله ی ترکان عثمانی با اصابت یک توپ توپخانه خسارت جدید و جبران ناپذیری را به معبد وارد آورد و این در ادامه ی تخریب بخش های از معبد توسط مسیحیان بود.

اما یکی از مهمترین آسیب های معبد پارتنون به مجسمه های آتنا در این معبد بود، که امروزه به یکی از مهمترین دغدغه های چند دهه ی اخیر یونانی ها تبدیل شده است، در دوران تسلط عثمانی ها بر آتن، سفیر انگلستان در آتن لرد آلگین(Lord Elgin) دست به یکی از سرقت های باستانی مهم می زد و برخی از مجسمه های معبد به همراه آثار باستانی و بقایای ارزشمند به انگلستان می برد و که امروزه در موزه ی لندن نگهداری می شود. و دولت یونان سال هاست، که به دنبال بازگرداندن آن مجسمه های باستانی و ارزشمند به یونان است. با ما در ادامه آشنایی با معبد پارتنون همراه باشید.

معرفی معبد باشکوه پارتنون همچنان ادامه دارد، بنایی که بسیاری آن را نماد یونان در میان تصاویر و عکس های این کشور می دانند، به همین خاطر معماری اش بیشتر مورد توجه قرار دارد، این بنا بر اساس المان های سبک معماری دوریک یا همان دوریسی شکل گرفته است، دوریک یکی از سبک های کلاسیک معماری یونان باستان به شمار می آید و در میان سبک های رایج در پهنه جغرافیایی یونان باستان، یونانی ترین سبک به لحاظ هنری و معماری بوده است. در میان بنا های تاریخی متعدد که می توان آنها را نمونه هایی از سبک دوریک را دانست، معروف ترین بنای ساخته شده بر اساس المان های معماری دوریک همین معبد پارتنون است، البته بسیاری بر این باورند که در پارتنون بسیاری از قواعد سبک دوریک را رعایت نشده است و باید تاثیرات سبک ایونیک را نیز در آن ذکر کرد. این سبک از معماری نیز متعلق به یونانی هاست و در کنار دوریک یک سبک کلاسیک یونانی به شمار می آید. در معبد پارتنون ستون دوریک در دو ردیف 8 ستون در عرض معبد و 17 ستون دوریکی در طول ساختار کلی و شکل قرار گیری ستون را تشکیل می دهند.

در کنار کایمراتیس(Kallicrates) و ایکتینوس (Iktinos) به عنوان معماران این بنای تاریخی باید از فیدیاس(Pheidias) مجسمه ساز بزرگ و مشهور یونانی نیز نام برد، چرا که در کنار ستون ها و ساختار اصلی معبد مجسمه های سنگی هم بخشی از جزئیات اصلی و بنای پارتنون به شمار می رفتند. براساس اطلاعات موجود در خصوص این بنای تاریخی فاخر، در پارتنون سنگ نگاره ها و کتیبه های وجود داشته که گردشگران می توانان بقایای آن کتیبه ها و سنگ نگاره ها در موزه ی آکروپولیس (پیش تر در 2safar به معرفی این مکان پرداخته ایم و شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر به سایت مراجعه نمایید) مشاهده کنند.

از جمله مشهور ترین این کتیبه ها می توان به تابلوی در قسمت بیرونی معبد پارتنون ، در قسمت شرقی، اشاره کرد که خدایان المپیک (Olympian gods) در حال نبرد با غول ها هستند و در دیگر بخش ها هم رخ داد های تاریخی یونان را به تصویر کشیده اند، که قسمت بیشتر این تصاویر بسیار ارزشمند در هنگام حمله ترکان عثمانی در سال 1687 آسیب دیدند، انتقال بسیاری از آثار از جمله مجسمه های آتنا هم که بار ها به آن اشاره کردیم از مهمترین اتفاق هایی است که به پارتنون آسیب رساند. اما بر اساس اطلاعات موجود در پارتنون مجسمه ای تماما از جنس طلا وجود داشته است، که که توسط خود فیدیاس در سال 432 پیش از میلاد ساخته می شود و در حدود 12 متر ارتفاع داشته ، با این حال، از آن مجسمه ی طلائی با لباس زر بافت اش خبری نیست، برخی معتقدند که در سال 426 میلادی آن مجسمه به قسطنطنیه برده شده و پس از آن دیگر کسی آن مجسمه ی زیبا را ندیده است، هرچند در در موزه ی ملی باستان شنای یک کوپی کوچک رومی از آن وجود دارد.

پارتنون بخشی از تاریخی پر افتخار و با شکوه است، شکوه و عظمتی که هنوز در هنگام قدم زدن در نزدیکی پارتنون می توان آن را حس کرد. تاریخی که آتنی ها و تمام یونان می توانند به آن ببالند و با افتخار خود را بخشی از آن بدانند.